Η χάρη του Θεού στο γάμο

Η λέξη ‘χάρις’ – δεν ξέρω αν έτυχε ποτέ να το διαβάσετε κάπου – προέρχεται από τη λέξη ‘χαίρω’. Έτσι, η πρώτη, κύρια σημασία της λέξης ‘χάρις’ είναι χαρά.

Αλλά πιο συγκεκριμένα – και σε διάκριση με την απλή λέξη ‘χαρά’ της αρχαίας ελληνικής γλώσσας – η λέξη ‘χάρις’ περιλαμβάνει μια σχέση μεταξύ δύο προσώπων, αυτού που ενεργεί και αυτού που γίνεται αποδέκτης.

Αυτός που ενεργεί χαίρεται για κάποιον και ως αποτέλεσμα της χαράς που νιώθει για κάποιον εκφράζεται με καλοσύνη και ευγένεια. Από την άλλη αυτός που είναι αποδέκτης της καλοσύνης ενός άλλου, νιώθει χαρά για την χάρη που έλαβε, νιώθει ευγνωμοσύνη, εκτίμηση, ευχαρίστηση.

Για παράδειγμα, δύο φορές ο Απ. Παύλος στις επιστολές του στον Τιμόθεο χρησιμοποιεί τη φράση ‘χάριν έχω’ ως ανταπόκριση στη χάρη που έλαβε, η οποία φράση κρύβεται μέσα στο ρήμα ‘ευχαριστώ’ της μετάφρασης (Α΄Τιμ.1:12, Β’Τιμ.1:2-3). Αλλά και η λέξη ‘ευχαριστώ’ – σκεφτείτε το – περιέχει τη λέξη ‘χάρις’. 

Αν ξεκινήσουμε, τώρα, να σκεφτόμαστε για τη χάρη του Θεού στο γάμο, θα αρχίσουμε από τη χαρά του Θεού να οραματίζεται δύο δικούς του ανθρώπους – έναν άντρα και μια γυναίκα – που ενώνονται με τα δεσμά του γάμου για να ολοκληρωθούν αμοιβαία (Γένεση 2:18), να πολλαπλασιάσουν μια θεϊκή κληρονομιά (Γένεση 1:28) και να αντανακλούν την εικόνα του Θεού στον κόσμο γύρω τους (Γένεση 1:26-27).

Είναι χάρη Θεού κι όχι τυχαία σύμπτωση, λοιπόν, που ένας νέος συναντά μια κοπέλα που ο Θεός γνωρίζει ότι είναι κατάλληλοι ο ένας για τον άλλο ώστε να εκπληρώσουν αυτούς τους υψηλούς σκοπούς Του.  Όπως ακριβώς το περιγράφει ο Σολομώντας στις Παροιμίες 18:22: «Όποιος βρήκε καλή γυναίκα, βρήκε την ευτυχία· έχει ευνοηθεί από τον Κύριο.» (Β.Ε.), «απόλαυσε χάρη από τον Κύριο» (Φίλος), «χάριτας έλαβεν παρά Θεού» (Ο’).

Σήμερα που γράφω αυτές τις σκέψεις, γιορτάζουμε την 28η επέτειο γάμου μας με τη γυναίκα μου. Πριν μια βδομάδα μας έκανε χάρη ο Θεός – κυριολεκτικά – να βρεθούμε για ένα 3ήμερο κάπου μόνοι μας. Έχουμε μια συνήθεια όλα αυτά τα χρόνια, στο τραπέζι που θα καθίσουμε κάθε χρονιά να ανταλλάσουμε κάρτες που έχουμε ετοιμάσει ο ένας για τον άλλο – είναι άλλη μια χάρη Θεού μετά από τόσα χρόνια να διατηρούμε ακόμη το ρομαντισμό μας.

Στη φετινή μου κάρτα, με τις σκέψεις για τη χάρη του Θεού στο γάμο να τριγυρίζουν στο μυαλό μου, ανάμεσα σε άλλα έγραψα στην γυναίκα μου και τα εξής:

• Είναι χάρη Θεού που με έστειλε στο πουθενά τότε για να σε γνωρίσω. (Στη Μυτιλήνη που – τότε – δεν ήξερα κανέναν εκεί)
• Είναι χάρη Θεού που σε έκανε – όσο άσχημος και ξεδοντιάρης κι αν ήμουν – να ρίξεις το γλυκό βλέμμα σου επάνω μου.
• Είναι χάρη Θεού που δεν επέτρεψε να μου φύγεις σε άλλα χέρια.
• Είναι χάρη Θεού που έκανε τη δική μου καρδιά να προσέξει τον πλούσιο εσωτερικό κόσμο που Εκείνος είχε ήδη δημιουργήσει μέσα σου.
• Είναι χάρη Θεού που φτάσαμε ενωμένοι μέχρι το γάμο μας.
• Είναι χάρη Θεού που σε ικάνωσε να φέρνεις βόλτα ένα ολόκληρο σπίτι με λίγες δυνατότητες και λίγα χρήματα.
• Είναι χάρη Θεού που σε δυνάμωνε να κρατάς ανοιχτό το σπίτι στην υπηρεσία των ανθρώπων που βρίσκονταν σε ανάγκη παρά τις οικονομικές – και όχι μόνο – δυσκολίες.
• Είναι χάρη Θεού που σε έκανε ισχυρό συνεργάτη μου σε κάθε τομέα του έργου Του.
• Είναι χάρη Θεού που σε έκανε στήριγμα για μένα κάθε φορά που έχανα το κουράγιο ή τις δυνάμεις μου.
• Είναι χάρη Θεού που σε έκανε καλή μάνα για να μεγαλώσουμε 2 παιδιά, ευχόμενοι να αποτελέσουν καλούς στρατιώτες Του.
• Είναι χάρη Θεού που με συγχωρούσες κάθε φορά που παραφερόμουν, που ξέφευγα, που σε απογοήτευα ή σε πλήγωνα.
• Είναι χάρη Θεού που συγχώρησες τις ανοησίες μου.

Αυτά τα τελευταία πιστεύω ότι είναι οι σημαντικότερες πρακτικές εκφράσεις της εφαρμογής της χάρης του Θεού στο γάμο. Είναι η άλλη πλευρά, η ανταπόκριση αυτού που δέχεται τη χάρη. Γιατί, πάντα και παντού, η ουσιαστική ανταπόκριση της χάρης και της αγάπης του Θεού προς εμάς δεν είναι ποτέ απλά μόνο ένα αίσθημα ευγνωμοσύνης προς τον Θεό – ασφαλώς είναι κι αυτό – αλλά η έκχυση χάρης, αγάπης, στήριξης προς τους ανθρώπους (Α΄Ιωάν.4:11). «Χάρη είναι η υπερφυσική δύναμη που μας ικανώνει να σηκώσουμε ο ένας τα φορτία του άλλου».

Κι αυτό ισχύει και στην εκκλησία και στην εργασία και στο γάμο. Και η πιο δυνατή, πιστεύω, έκφραση της χάρης του Θεού στο γάμο είναι η συγχώρηση που προσφέρω στα μέλη της οικογένειάς μου. Κι όταν αυτό γίνεται ορατό στους ανθρώπους γύρω μας, εκπληρώνει το τρίτο στόχο του Θεού για το γάμο, να αντανακλούμε την εικόνα Του.

«Όταν αγαπάμε ο ένας τον άλλο αντανακλούμε το Θεό που δημιούργησε την αγάπη και τις σχέσεις. Όταν συγχωρούμε ο ένας τον άλλον, αντανακλούμε Εκείνον που μας συγχώρησε μέσω του Χριστού… Μυστηριωδώς, ο Θεός επέλεξε να χρησιμοποιήσει έναν σύζυγο και μια σύζυγο να Tον αντιπροσωπεύουν, ή να Τον αντανακλούν στην ανθρωπότητα. Είναι μέσω αυτής της σχέσης γάμου που ένα ζευγάρι μπορεί να δείξει ένα τμήμα της αγάπης, της συγχωρητικότητας, και της πολυβασανισμένης δέσμευσης του Θεού για τους ανθρώπους».² Και ξέρετε, τελικά, «είναι το κλειδί της χάρης που αλλάζει τους ανθρώπους, τις σχέσεις, τις καταστάσεις.»³

1.  Λεξικόν της αρχαίας ελληνικής γλώσσης, H. Liddell – R. Scott
2.  Preparing for Marriage, D. Boehi – B. Nelson – J. Shulte & L. Shadrach
3.  A Thorn in the Flesh, Pablo Martinez