Στη ζωή μας, αναπόφευκτα αντιμετωπίζουμε ερωτήματα για την πνευματική μας ταυτότητα και την αιώνια προοπτική μας. Ανάμεσα σε αυτά, δύο από τα πιο καίρια και διαχρονικά ερωτήματα είναι: «Είμαι όντως αναγεννημένος;» και «Θα είμαι στην αιώνια παρουσία του Θεού;» Τέτοια ερωτήματα εκφράζουν την αναζήτηση της ψυχής μας για βεβαιότητα σωτηρίας.
Πολλοί Χριστιανοί προβληματίζονται για την αυθεντικότητα της σχέσης τους με τον Θεό, αναρωτώμενοι αν είναι πραγματικά ειλικρινής και αυθεντική ή αν περιορίζεται σε εξωτερικές εκδηλώσεις και επιφανειακή πίστη. Η αλήθεια είναι πως ορισμένες πνευματικές πρακτικές, όσο σημαντικές κι αν φαίνονται, δεν εγγυώνται απαραίτητα μια προσωπική, σωτήρια σχέση με τον Θεό. Στη σύγχρονη εποχή, όπου η πνευματικότητα συχνά εκφυλίζεται σε μια αόριστη αναζήτηση προσωπικής ευεξίας και σε επιφανειακές μορφές ευδαιμονίας και αυτοεκπλήρωσης, η Βιβλική διδασκαλία περί πνευματικής αναγέννησης παραμένει θεμελιώδης για την κατανόηση της αυθεντικής χριστιανικής πίστης. Όπως ο ίδιος ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός διακήρυξε στον Νικόδημο: «Αληθώς, αληθώς σοι λέγω, εάν τις δεν γεννηθή άνωθεν, δεν δύναται να ίδη την βασιλείαν του Θεού» (Ιωάννης 3:3, Βάμβας).
Μια υπερφυσική ενέργεια του Αγίου Πνεύματος
Η αναγέννηση είναι αποκλειστικά έργο της Θείας χάρης (Ιωάννης 1:13). Η πρωτοβουλία και η πραγματοποίηση της αναγέννησης ανήκει αποκλειστικά στον Θεό. Η αναγέννηση πραγματοποιείται μέσω του λόγου του Θεού (Α’ Πέτρου 1:23). Το Άγιο Πνεύμα είναι ο άμεσος φορέας της αναγέννησης (Ιωάννης 3:5,8).
Η αναγέννηση είναι μια υπερφυσική ενέργεια του Αγίου Πνεύματος που μας μεταμορφώνει σε νέους ανθρώπους, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να ζούμε μια ζωή πίστης και αγιότητας. Η αναγέννηση, λοιπόν, δεν είναι απλώς μια εξωτερική μεταβολή ή μια βελτίωση της ηθικής συμπεριφοράς, αλλά μια ριζική μεταμόρφωση της ανθρώπινης φύσης, την οποία μόνο ο Θεός μπορεί να επιτελέσει μέσω του Αγίου Πνεύματος. Η αναγέννηση καθιστά τον άνθρωπο παιδί του Θεού (Ιωάννης 1:12). Η σχέση αυτή βασίζεται στη Θεία χάρη και όχι στις ανθρώπινες προσπάθειες και επιδόσεις. Η αναγέννηση μπορεί να γίνει αισθητή ως μια σταδιακή αλλαγή ή ως μια δραματική μεταστροφή. Σε κάθε περίπτωση, το κέντρο της εμπειρίας είναι η συνειδητή εξάρτηση από τον Χριστό και η συνεχής αλλαγή στη ζωή του πιστού προς δόξαν του Θεού Πατρός.
Λανθασμένες παρανοήσεις για τη σχέση με τον Θεό
Η σχέση με τον Θεό αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ανθρώπινης ύπαρξης. Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί άνθρωποι δυσκολεύονται να κατανοήσουν το βαθύτερο νόημα μιας γνήσιας σχέσης με τον Δημιουργό τους.
- Εκκλησιασμός και υπηρεσία στην εκκλησία
Η συμμετοχή στον εκκλησιαστικό βίο ενισχύει την πίστη μας, μας συνδέει με το σώμα του Χριστού και μας παρέχει ευκαιρίες για κοινωνία, υπηρεσία και πνευματική ανάπτυξη. Ωστόσο, η συμμετοχή στις δραστηριότητες της εκκλησίας δεν αποτελεί από μόνη της ένδειξη σωτηρίας.
Η σωτηρία δεν προκύπτει από την τυπική συμμόρφωση στις συνήθειες του εκκλησιαστικού βίου, αλλά από την εσωτερική μεταμόρφωση που φέρνει ο Χριστός. Ο Ιησούς, στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο (7:21-23), υπενθυμίζει ότι δεν αρκεί να επικαλούμαστε το όνομά Του αν η καρδιά μας δεν είναι πλήρως υποταγμένη στον Θεό. Οι πράξεις μας, όσο και αν φαίνονται πνευματικές, πρέπει να πηγάζουν από μια αυθεντική σχέση με τον Θεό και όχι από τυπική υποχρέωση ή κοινωνική συνήθεια. - Προσευχή στον Χριστό να ενοικήσει στις καρδιές μας
Η προσευχή για να δεχτούμε τον Χριστό αποτελεί μια σημαντική πνευματική πράξη, αλλά δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μια μαγική συνταγή. Εάν η προσευχή δεν συνοδεύεται από αληθινή πίστη, μετάνοια, συνεχή καρποφορία, αλλά και αλλαγή καρδιάς, τότε δεν οδηγεί σε γνήσια σχέση με τον Θεό. Η πίστη μας οφείλει να αναδεικνύεται μέσα από έναν αδιάκοπο αγώνα αγιασμού, συνοδευόμενο από την καθημερινή αναζήτηση της υπακοής μας στο θέλημα του Θεού. Η πίστη μας πρέπει να συνοδεύεται από δράσεις που φανερώνουν την εσωτερική μας μεταμόρφωση (Ιάκωβος 2:26). - Ζήλος για την εκκλησία ή τα πράγματα του Θεού
Η ζωή του αποστόλου Παύλου αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Πριν από τη μεταστροφή του, διέθετε ένθερμο ζήλο για τον Θεό, αλλά στηριζόταν στη δική του αντίληψη και αυτοδικαίωση (Γαλάτας 1:13). Ο αληθινός ζήλος πρέπει να συνοδεύεται από γνώση της αλήθειας και υπακοή στον Χριστό. Ο αληθινός ζήλος δεν αποδεικνύεται μόνο από τη δραστηριότητά μας ή την αφοσίωσή μας στις πνευματικές ασχολίες, αλλά από την καρποφορία του Αγίου Πνεύματος στη ζωή μας. - Γνώση της Βίβλου
Η γνώση της Γραφής είναι απαραίτητη για την κατανόηση του θελήματος του Θεού, αλλά δεν αρκεί για τη σωτηρία μας. Πολλοί αποκτούν γνώση των Γραφικών εδαφίων και διδασκαλιών, αλλά αδυνατούν να τη βιώσουν και να την ενσωματώσουν στη ζωή τους (Ιωάννης 5:39-40). Η αληθινή κατανόηση της Γραφής προϋποθέτει όχι μόνο διανοητική σύλληψη, αλλά και έμπρακτη μετάνοια που οδηγεί σε πνευματική μεταμόρφωση. - Καλοσύνη και καλές πράξεις
Η καλοσύνη και οι καλές πράξεις είναι απαραίτητα χαρακτηριστικά μιας μεταμορφωμένης ζωής, αλλά από μόνες τους δεν εξασφαλίζουν τη σωτηρία. Ο Θεός δε σώζει τους ανθρώπους επειδή είναι «καλοί», αλλά επειδή μετανοούν και εμπιστεύονται τον Χριστό (Ησαΐας 64:6, Τίτος 3:5). Οι καλοί και ηθικοί άνθρωποι δεν πάνε στον Παράδεισο, επειδή κανείς άνθρωπος δεν είναι αρκετά καλός και δίκαιος στα μάτια του Θεού (Ρωμαίους 3:10-12). Η σωτηρία είναι έργο της χάριτος του Θεού και όχι ανταμοιβή για τα έργα μας. - Απουσία μεγάλων αμαρτιών
Ορισμένοι θεωρούν ότι η αποχή από αυτό που οι ίδιοι αντιλαμβάνονται ως «μεγάλες» αμαρτίες επαρκεί για να αποκτήσουν και να διατηρήσουν μια σχέση με τον Θεό. Εντούτοις, η Αγία Γραφή διακηρύττει με σαφήνεια ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν αμαρτήσει και στερούνται της δόξας του Θεού, γι’ αυτό και χρειάζονται τη σωτήρια χάρη Του (Ρωμαίους 3:23). - Εμπειρίες με τον Θεό
Πνευματικές εμπειρίες, όπως οράματα, θαύματα ή έντονα συναισθήματα κατά τη λατρεία, συχνά εκλαμβάνονται ως τεκμήρια μιας γνήσιας σχέσης με τον Θεό. Ωστόσο, αυτές οι εμπειρίες μπορεί να αποδειχθούν απατηλές, εάν δεν εδράζονται στην πίστη και την υπακοή στον Θεό (Ματθαίος 7:21-23). Η αυθεντικότητα των εμπειριών διαφαίνεται, όταν αυτές οδηγούν τον άνθρωπο σε ταπεινή υπακοή και ειλικρινή μετάνοια, αποφεύγοντας κάθε διάθεση αυτοδικαίωσης.
Τα αυθεντικά στοιχεία της γνήσιας πνευματικής αναγέννησης
Χριστοκεντρική πίστη
Η πίστη σε μια ανώτερη δύναμη μπορεί να εμπνέει αισιοδοξία ή να προσφέρει προσωρινή παρηγοριά, δεν αποτελεί όμως τον δρόμο για τη σωτηρία που περιγράφεται στην Αγία Γραφή. Η γενική και αόριστη πίστη στην ύπαρξη ενός Θεού δε σώζει (Ιάκωβος 2:19). Η πίστη που σώζει, σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία, είναι η προσωπική και ζωντανή πίστη στον Ιησού Χριστό. Αυτή η πίστη δεν είναι απλώς μια διανοητική παραδοχή της ύπαρξης του Θεού ή των γεγονότων της ζωής του Χριστού. Η πίστη στον Χριστό ως Σωτήρα και Κύριο είναι το θεμέλιο της αναγέννησης, μια πλήρης εμπιστοσύνη στο έργο Του, τον θάνατο και την ανάστασή Του, που προσφέρει λύτρωση από την αμαρτία και χαρίζει αιώνια ζωή. Δεν πρόκειται για μια γενική ή απρόσωπη πίστη, αλλά για μια ενεργή σχέση με τον ζωντανό Θεό.
Διαρκής μετάνοια
Η πρώτη θέση, από τις 95 Θέσεις, του Μαρτίνου Λούθηρου αναφέρει: «Όταν ο Κύριος και Δάσκαλος μας Ιησούς Χριστός είπε “Μετανοείτε” (Ματθαίος 4:17), θέλησε όλη η ζωή των πιστών να είναι μια συνεχής μετάνοια.»
Εκείνη την περίοδο, η έννοια της μετάνοιας είχε διαστρεβλωθεί από την Καθολική Εκκλησία, η οποία επικέντρωνε την προσοχή αποκλειστικά στα εξωτερικά έργα, παραμελώντας την ουσιώδη μεταμόρφωση της καρδιάς. Ο Λούθηρος επέμεινε ότι ο Χριστός αναφερόταν στην εσωτερική μεταμόρφωση και στην αλλαγή τρόπου ζωής. Η Βιβλική αναγέννηση, λοιπόν, πάντοτε συνοδεύεται από την αληθινή μετάνοια, η οποία περιλαμβάνει μεταβολή γνώμης και διαγωγής (Πράξεις 3:19). Η αυθεντική, Βιβλική μετάνοια συνυπάρχει αναπόσπαστα με την πίστη στο σωτήριο πρόσωπο και έργο του Χριστού, ενώ η γνήσια πίστη εκδηλώνεται πάντοτε μέσα από μια έμπρακτη και διαρκή πορεία μετάνοιας.
Πιο συγκεκριμένα η μετάνοια περιλαμβάνει τις παρακάτω τρεις συνιστώσες:
- Μεταβολή Γνώμης και Καρδιάς: Η μετάνοια ξεκινά με την αναγνώριση της αμαρτίας μας και την αλλαγή της στάσης μας απέναντι στον Θεό. Η Βιβλική μετάνοια οδηγεί σε συναισθηματική συντριβή. «Διότι η κατά Θεόν λύπη γεννά μετάνοιαν προς σωτηρίαν αμεταμέλητον» (Β’ Κορινθίους 7:10, Βάμβας).
- Διόρθωση του Βίου: Η μετάνοια φέρνει ριζικές αλλαγές στη συμπεριφορά και τις πράξεις μας: «Όποιος τις αμαρτίες του κρύβει δεν θα μπορέσει να προκόψει· μα όποιος τις ομολογεί και τις εγκαταλείπει, αυτός θα ελεηθεί.» (Παροιμίες 28:13, ΝΜΒΒ)
- Συντριβή Καρδιάς: Μια καρδιά που χαρακτηρίζεται από βαθιά ταπείνωση και συντριβή για την αμαρτία, αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της γνήσιας χριστιανικής μετάνοιας. «Θυσία για το Θεό είναι το συντριμμένο πνεύμα· καρδιά ταπεινωμένη και υποταγμένη, ο Θεός δεν την καταφρονεί.» (Ψαλμοί 51:17, ΝΜΒΒ)
Ο άνθρωπος που έχει γνήσια αναγεννηθεί, αποκτά νέα πνευματική ζωή που μεταμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται τον κόσμο και τη σχέση του με τον Θεό. Ξεκινά να βλέπει, να ακούει και να κατανοεί τα πνευματικά ζητήματα μέσα από το φως του Θείου Λόγου και της αιώνιας αλήθειας Του. Με αγάπη και αφοσίωση προς τον Θεό, επιδιώκει να ζει σε αρμονία με το θέλημά Του, προσφέροντας τη ζωή του ως ζωντανή απόδειξη της μεταμορφωτικής δύναμης της χάρης Του.
Καρπός του Πνεύματος
Ο απόστολος Παύλος περιγράφει τον καρπό του Αγίου Πνεύματος: «22 Ο δε καρπός του Πνεύματος είναι αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, 23 πραότης, εγκράτεια· κατά των τοιούτων δεν υπάρχει νόμος.» (Γαλάτας 5:22-23, Βάμβας). Η παρουσία αυτών των χαρακτηριστικών στη ζωή του πιστού είναι απόδειξη της γνήσιας αναγέννησης. Αυτά τα χαρακτηριστικά δεν είναι απλώς ανθρώπινα προσόντα, αλλά αποτελέσματα της ενέργειας του Πνεύματος στον αναγεννημένο πιστό. Ο καρπός αυτός είναι η απόδειξη της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος στη ζωή του πιστού και το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομούνται τα Χριστιανικά καλά έργα που εστιάζουν στη δόξα του Ουράνιου Πατέρα (Ματθαίος 5:16).
Ας εξετάσουμε σύντομα τα χαρακτηριστικά του καρπού του Αγίου Πνεύματος:
- Αγάπη: Αγαπάμε όπως μας αγάπησε Εκείνος, όταν δίνουμε στους άλλους αυτό που χρειάζονται περισσότερο, όταν το αξίζουν λιγότερο, ακόμη και όταν αυτό μας κοστίζει (Α’ Ιωάννου 3:14, 4:20-21).
- Χαρά: Αφορά την εσωτερική ευφροσύνη που δεν εξαρτάται από εξωτερικές συνθήκες, αλλά από τη σχέση με τον Θεό.
- Ειρήνη: Η επιδίωξη της συμφιλίωσης με τους άλλους αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ζωής του πιστού (Εβραίους 12:14, Ρωμαίους 12:18). Παράλληλα, η ειρήνη του Θεού λειτουργεί ως άγκυρα που μας διατηρεί σταθερούς και φρουρεί την καρδιά και τον νου μας εν Χριστώ Ιησού (Φιλιππησίους 4:7). Στη Βίβλο, η ειρήνη, γνωστή στα εβραϊκά ως «σαλόμ», υποδηλώνει πληρότητα, αρμονία και ολοκλήρωση που απορρέουν από τη συμφιλίωση με τον Θεό μέσω του Ιησού Χριστού. Η ειρήνη που χαρίζει ο Θεός δεν περιορίζεται στην εσωτερική γαλήνη ή την απουσία σύγκρουσης ή δυσκολιών, αλλά αντιπροσωπεύει μια βαθιά και διαρκή εσωτερική κατάσταση που αναβλύζει από την αποκατάσταση της σχέσης του ανθρώπου με τον Θεό.
- Μακροθυμία: Η υπομονή απέναντι στις δυσκολίες και τους ανθρώπους, ιδιαίτερα όταν αντιμετωπίζουμε αδικία ή προκλήσεις, αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της χριστιανικής ζωής. Η μακροθυμία αντικατοπτρίζει την εσωτερική δύναμη που επιτρέπει στον πιστό να αντιδρά δίχως διάθεση εκδίκησης, αντανακλώντας την ανοχή και τη χάρη που Εκείνος δείχνει προς όλους.
- Χρηστότητα: Η ευγένεια και η καλοσύνη στη συμπεριφορά προς τους άλλους δεν περιορίζονται σε μια ευχάριστη διάθεση, αλλά εκδηλώνονται ως πράξεις αγάπης, φροντίδας και στήριξης. Είναι η έμπρακτη έκφραση μιας καρδιάς που ενδιαφέρεται αληθινά και άοκνα για το καλό των άλλων.
- Αγαθοσύνη: Αποτελεί μια ενεργή καλοσύνη που περιλαμβάνει ηθική ακεραιότητα και καλοπροαίρετες πράξεις. Η αγαθοσύνη εστιάζει στη Θεϊκή ηθική ακεραιότητα και την επιδίωξη της επικράτησης του σωστού και καλού και για τους άλλους με ενεργητικό και δίκαιο τρόπο (Α΄ Ιωάννου 3:10).
- Πίστη: Η Βιβλική πίστη είναι μια βαθιά εμπιστοσύνη και πεποίθηση στην αλήθεια του Θεού, όπως αποκαλύπτεται στις Γραφές. Η πίστη αυτή δεν είναι απλώς μια διανοητική αποδοχή, αλλά περιλαμβάνει την πλήρη εμπιστοσύνη στην υπόσχεση του Θεού για σωτηρία μέσω του Ιησού Χριστού. Περιλαμβάνει τη γνώση, δηλαδή την κατανόηση του περιεχομένου του Ευαγγελίου και των βασικών διδασκαλιών της χριστιανικής πίστης, τη συναίνεση, δηλαδή τη διανοητική αποδοχή της αλήθειας αυτών των διδασκαλιών και την εμπιστοσύνη, δηλαδή την πλήρη εμπιστοσύνη στον Χριστό για συμφιλίωση με τον Ουράνιο Πατέρα.
- Πραότητα: Η πραότητα είναι η έκφραση ενός ήπιου και ταπεινού χαρακτήρα που αποφεύγει τις συγκρούσεις και τις ακραίες αντιδράσεις. Εκδηλώνεται μέσα από στάση ταπεινότητας, αυτοσυγκράτησης και ηρεμίας, ιδιαίτερα σε προκλήσεις ή αντιπαραθέσεις.
- Εγκράτεια: Η εγκράτεια αποτελεί πνευματική αρετή που επιτρέπει στον πιστό να αντιστέκεται στις αμαρτωλές επιθυμίες. Είναι η εσωτερική δύναμη, ενδυναμωμένη από το Άγιο Πνεύμα, που οδηγεί σε πειθαρχία, σύνεση και συμμόρφωση με το θέλημα του Θεού, ενισχύοντας την πορεία προς την αγιότητα.
Ο καρπός του Αγίου Πνεύματος εκδηλώνεται μέσα από τα καλά έργα, τα οποία αποδεικνύουν τη μεταμορφωμένη ζωή του πιστού και την ενεργή παρουσία του Θεού μέσα του. Τα καλά έργα είναι το ορατό αποτέλεσμα της εσωτερικής αλλαγής που φέρνει η αναγέννηση. Τα καλά έργα δεν αποτελούν μέσο σωτηρίας, αλλά είναι το φυσικό επακόλουθο και η έμπρακτη απόδειξη της σωτηρίας που μας έχει χαριστεί. Ζώντας με καλά έργα, ο χριστιανός δοξάζει τον Θεό, καλλιεργεί ουσιαστικές σχέσεις με τους άλλους, και προσελκύει τον κόσμο προς τη χάρη και την αγάπη Του.
Όπως το καλό δέντρο φέρει καλούς καρπούς, έτσι και ο πιστός, ριζωμένος στον Χριστό, παράγει έργα που εκφράζουν τις χριστιανικές αρετές, επηρεάζοντας τόσο τη δική του ζωή όσο και τις σχέσεις του με τους άλλους (Α΄ Ιωάννου 3:10).
Ο αναγεννημένος χριστιανός, διαμορφωμένος από τον καρπό του Πνεύματος, καλείται να ζει μια ζωή γεμάτη καλά έργα που αποκαλύπτουν την αγιότητα, την αγάπη και τη χάρη του Θεού. Αυτή η καρποφορία έχει αιώνια σημασία, καθώς δοξάζει τον Θεό και προσκαλεί τους άλλους στη Βασιλεία Του.
Κοινωνία με το σώμα του Χριστού και συμμετοχή στην εκκλησία
Ο αναγεννημένος πιστός λαχταρά τη σύνδεση με τους άλλους πιστούς. Η αγάπη για την Εκκλησία και η ενεργός συμμετοχή στη λατρεία και τη διακονία αποτελούν φυσική έκφραση της νέας ζωής (Εβραίους 10:25). Η Εκκλησία, ως Σώμα και Νύφη του Χριστού, θα ζει αιώνια μαζί Του με αγιότητα και δόξα. Αυτή η μοναδική σχέση αντικατοπτρίζει την τέλεια αγάπη και την ενότητα που οι πιστοί καλούνται να βιώνουν μεταξύ τους, αλλά και με τον Θεό.
Συμμαρτυρία του Αγίου Πνεύματος
Ο απόστολος Παύλος διδάσκει: «Αυτό το Πνεύμα συμμαρτυρεί με το πνεύμα ημών, ότι είμεθα τέκνα Θεού» (Ρωμαίους 8:16, Βάμβας). Η μαρτυρία αυτή δεν είναι απλώς συναισθηματική, αλλά μια βαθιά πνευματική βεβαιότητα που πηγάζει από τη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Η εσωτερική μαρτυρία του Αγίου Πνεύματος είναι το αντίδοτο στις αμφιβολίες, καθώς υπενθυμίζει την αγάπη του Θεού και τη νέα μας θέση στην οικογένειά Του. Αυτή η μαρτυρία, που υπερβαίνει την ανθρώπινη λογική και τη συναισθηματική αστάθεια, φέρνει ειρήνη, χαρά και βεβαιότητα, καθώς αποτελεί τη ζωντανή φωνή του Θεού μέσα μας, που μας υπενθυμίζει συνεχώς ότι ανήκουμε στην αιώνια οικογένειά Του.
Συμπέρασμα και προτροπή
Η διδασκαλία της πνευματικής αναγέννησης παραμένει θεμελιώδης για την αυθεντική χριστιανική πίστη και εμπειρία. Σε μια εποχή θρησκευτικής σύγχυσης και πνευματικής επιπολαιότητας, η εκκλησία του Χριστού καλείται να διατηρήσει και να μεταδώσει αυτή τη ζωτική αλήθεια με πιστότητα και σαφήνεια (Β’ Τιμόθεον 1:14).
Η αναγέννηση δεν είναι απλώς μια Θεολογική έννοια προς μελέτη, αλλά μια ζωντανή πραγματικότητα που πρέπει να βιώνεται και να εκφράζεται στην καθημερινή ζωή του πιστού. Είναι η πύλη εισόδου στη βασιλεία του Θεού και η αρχή μιας νέας ζωής εν Χριστώ, μιας ζωής που χαρακτηρίζεται από συνεχή πνευματική ανάπτυξη και αυξανόμενη ομοίωση με τον Σωτήρα και Κύριό μας, Ιησού Χριστό.
