Ρωμαίους 8:26-27
Η προσευχή είναι τόσο αναγκαία για τον χριστιανό όσο και η ανάσα για κάθε άνθρωπο. Η αληθινή προσευχή – όχι το να λες λόγια – είναι από τα πιο απίστευτα προνόμια που μπορεί άνθρωπος να ζήσει, είναι απίστευτο, απίθανο, ασύγκριτο!
Ταυτόχρονα είναι αγώνας. Όποιος το έχει ζήσει το ξέρει. Επειδή η προσευχή έχει δύναμη, ο εχθρός της ψυχής θα κάνει το παν ώστε να μην προσευχόμαστε, αλλά να απογοητευτούμε ώστε να τα παρατήσουμε. Η αμαρτωλή μας φύση δε μας βοηθάει, πρέπει και σε αυτή να αντισταθούμε. Ο κόσμος γύρω, ο τρόπος ζωής κι ο ρυθμός της ζωής δεν την ευνοεί. Χρειάζεται να το προγραμματίσεις, να παλέψεις, να καλλιεργήσεις, να επιμείνεις.
Στην προς Ρωμαίους 8.26 ο απ. Παύλος αναφέρει μια πλευρά αυτού του αγώνα της προσευχής:
Εμείς δεν ξέρουμε ούτε τι ούτε πώς να προσευχηθούμε.
Ρωμ. 8:26
Είναι μια αλήθεια την οποία κάθε άνθρωπος του Θεού έχει συναντήσει. Μάλιστα εξηγεί το ίδιο το εδάφιο γιατί μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Το αποδίδει: στις αδυναμίες μας.
Αυτό δεν οφείλεται απαραίτητα σε κάποια συγκεκριμένη αμαρτία μας. Εννοείται πως πάντα παλεύουμε ενάντια σε κάθε αμαρτία. Αν μάλιστα περιθάλπουμε κάποια αμαρτία στη ζωή μας και δεν την εξομολογούμαστε, γίνεται εμπόδιο στην επικοινωνία με τον Θεό. Τα λόγια του προφήτη Ησαΐα είναι δυνατά:
Θαρρείτε πως το χέρι του Κυρίου δεν φτάνει να σας σώσει, και πως το αυτί του δεν μπορεί να σας ακούσει; Λάθος! Οι αμαρτίες σας, όμως, υψώνουν τείχος ανάμεσα σ’ εσάς και στο Θεό σας κι οι ανομίες σας τον έκρυψαν μακριά σας, τόσο που να μη σας ακούει. Τα χέρια σας έχουνε μ’ αίμα λερωθεί και με την ανομία τα δάχτυλά σας· ψέματα λέν’ τα χείλη σας, και αδικίες η γλώσσα σας.
Ησαΐας 59:1-3
Κάθε αμαρτία την οποία δεν την αφήνω, γίνεται εμπόδιο στην κοινωνία με τον Θεό, και πρέπει να φύγει από τη μέση με την ειλικρινή μετάνοια κι εξομολόγηση, με την παράκληση στον Θεό και να με συγχωρεί και να με αλλάζει.
Πιστεύω, όμως, πως δεν εννοεί αυτό εδώ. Γράφει συγκεκριμένα: το τι να προσευχηθούμε, καθώς πρέπει, δεν ξέρουμε (Ρωμ. 8:26, ΠΕΡΓΑΜΟΣ). Δεν ξέρουμε ποιο είναι το θέλημα του Θεού σε κάθε περίπτωση, δεν είμαστε σε θέση να το διακρίνουμε. Αυτή είναι η ασθένεια και η αδυναμία μας. Αυτό οφείλεται στο ότι συνεχίζω και παλεύω με την αμαρτωλότητά μου. Επίσης οφείλεται στο ότι είμαι άνθρωπος περιορισμένος από τη φύση μου και δεν μπορώ να βλέπω πάντα καθαρά.
Ο Ιώβ, ο Ηλίας, ο Παύλος
Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον το ότι χρησιμοποιεί «πρώτο πληθυντικό»; Επίσης και το Πνεύμα έρχεται βοηθός στις αδυναμίες μας. Εμείς δεν ξέρουμε ούτε τι ούτε πώς να προσευχηθούμε (Ρωμ. 8:26, ΝΜΒ). Δεν είναι δηλαδή μια πρόκληση που μόνο ένας νέος πιστός ή ένας πιστός σε νεαρή ηλικία μπορεί να συναντήσει. Αποτελούσε πρόκληση για τον ίδιο τον απόστολο Παύλο. Είμαστε άνθρωποι κι ως εκ τούτου περιορισμένοι και, επιπλέον, η αμαρτωλή μας φύση δεν μας βοηθάει να δούμε καθαρά, ο χαρακτήρας μας πρέπει να αγιάζεται.
Θυμηθείτε τον Ιώβ, τον οποίο ο Θεός θεωρούσε δίκαιο. Μιλώντας στον διάβολο, στην αρχή του βιβλίου του Ιώβ, διαβάζουμε:
Ο Κύριος του είπε: «Πρόσεξες το δούλο μου, τον Ιώβ; Δεν υπάρχει άλλος σαν αυτόν πάνω στη γη· είναι άνθρωπος ακέραιος κι ευθύς· με σέβεται κι αποστρέφεται το κακό».
Ιώβ 1:8
Αν και δεν ήταν αναμάρτητος εντούτοις ανθρωπίνως δεν είχε κάτι να του καταλογίσεις. Κι όμως εξαιτίας των όσων τον βρήκαν, μπερδεύτηκε. Δεν ήξερε γιατί υποφέρει. Ποιος δε θα μπερδευόταν; Εδώ το λεωφορείο χάνεις και λες ‘ωχ τι έπαθα’; Πόσο μάλλον να χάσεις την περιουσία σου, τα παιδιά σου να πεθάνουν και να χάσεις και την υγεία σου. Οι φίλοι του πήγαν να τον βοηθήσουν, υποτίθεται, αλλά αποδείχθηκαν «άθλιοι» παρηγορητές, επειδή βιάστηκαν να του πουν πως ξέρουν γιατί υποφέρει. Στον πόνο του άλλου πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Ο Ιώβ δεν ξέρει γιατί έγινε όλο αυτό, δεν είχε απαντήσεις. Λέει σε κάποιο σημείο στον Θεό:
Γιατί μ’ έβαλες στόχο σου; Τόσο σου είμαι βάρος; Την αμαρτία μου να συγχωρήσεις δεν μπορείς; την ανομία μου να σβήσεις;
Ιώβ 7:20β-21α
Δεν μπορούσε να προσευχηθεί όπως έπρεπε.
Ο προφήτης Ηλίας τι έπαθε; Ήταν μεγάλος προφήτης, άνθρωπος πίστης και θάρρους. Όμως, μετά τη μάχη στο όρος Κάρμηλος εξαντλήθηκε συναισθηματικά, σωματικά κι έφυγε στην έρημο επειδή ξαφνικά φοβήθηκε την Ιεζάβελ που τον απειλούσε. Εκεί τι προσευχήθηκε;
Αρκετά ως εδώ, Κύριε! Πάρε τη ζωή μου, γιατί εγώ δεν είμαι καλύτερος από τους προγόνους μου.
Α΄ Βασιλέων 19:4
Προφανώς ήταν σωστό πως δεν ήταν καλύτερος από όσους προηγήθηκαν, αλλά ο Θεός είχε κι άλλα πράγματα για τον Ηλία. Ο άνθρωπος θα πει στον Θεό «φτάνει»; Ο άνθρωπος θα υποδείξει στον Θεό πότε θα τον πάρει μαζί Του;
Από τον Ιώβ μαθαίνουμε πως μπορεί κάποιος να είναι δίκαιος, ευσεβής, πνευματικός άνθρωπος κι όμως μέσα στη θλίψη του να μην προσευχηθεί σωστά. Ο Ηλίας μας μαθαίνει πως μπορεί να είναι κάποιος εργάτης του Θεού, άνθρωπος με θάρρος κι όμως από την απογοήτευσή του να προσεύχεται λάθος. Να μην μπορεί να δει σωστά.
Στην Καινή Διαθήκη ο Παύλος αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα υγείας:
Για να μην υπερηφανεύομαι όμως, ο Θεός μού έδωσε ένα αγκάθι στο σώμα μου, έναν υπηρέτη τού σατανά να με ταλαιπωρεί, ώστε να μην υπερηφανεύομαι. Γι’ αυτό το αγκάθι τρεις φορές παρακάλεσα τον Κύριο να το διώξει από πάνω μου.
Β΄ Κορ. 12:7-8
Ξέρει πως ο Θεός του το έδωσε για να μην περηφανεύεται, δύο φορές το λέει στο εδάφιο 7. Κι όμως ζητάει τρεις φορές, ξανά και ξανά και ξανά, ο Θεός να του το πάρει. Ο Θεός του απάντησε:
Η απάντησή του ήταν: «Σου αρκεί η χάρη μου, γιατί η δύναμή μου φανερώνεται στην πληρότητά της μέσα σ’ αυτή την αδυναμία σου».
Β΄ Κορ. 12:9
Ζητάει αυτό που του είναι φυσικό να ζητήσει κι όμως ο Θεός του λέει «όχι». Θα σου δώσω κάτι μεγαλύτερο: Θεραπεία ζητάς, «χάρη» θα πάρεις!
Πολλές φορές, επειδή είμαστε άνθρωποι, είμαστε ασθενείς, αδύναμοι, περιορισμένοι και παλεύουμε με την αμαρτία, δεν ξέρουμε τι είναι το σωστό να ζητήσουμε. Σε αυτό βρέθηκε ένας Ιώβ, ένας Ηλίας, ένας Παύλος.
Η βοήθεια του Αγίου Πνεύματος
Σε αυτή ακριβώς την κατάσταση έχουμε ένα βοηθό!
Ὡσαύτως δὲ καὶ τὸ Πνεῦμα συναντιλαμβάνεται ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν…
Ρωμαίους 8:26α
Το «ωσαύτως» σημαίνει «με παρόμοιο τρόπο». Δηλαδή; Στην αδυναμία μας, με παρόμοιο τρόπο μας βοηθάει και το Πνεύμα. Αυτό το «με παρόμοιο τρόπο» συνδέει αυτά τα εδάφια με τα προηγούμενα εδάφια που λένε πως στις θλίψεις μάς βοηθάει η ελπίδα της πίστης. Όπως έχω τη βεβαιότητα της ελπίδας, παρόλο που θλίβομαι, έτσι έχω και τη βεβαιότητα της διακονίας του Πνεύματος μέσα στην αδυναμία μου.
Το κεφάλαιο 8 της προς Ρωμαίους είναι από τα πιο ένδοξα! Από την αρχή ως το τέλος μας διδάσκει πως, επειδή είμαστε παιδιά του Θεού, η τελική δόξα είναι βέβαιη. Σε όλη αυτή την πορεία της ζωής όμως, μέχρι να φτάσουμε στον ουρανό, πρέπει να ζήσουμε τη ζωή την καινούργια, τη ζωή της υπακοής. Σε αυτό βοηθός είναι το Άγιο Πνεύμα. Το Άγιο Πνεύμα μου δίνει δύναμη να λέω όχι στην αμαρτία:
αν, όμως, διαμέσου τού Πνεύματος, θανατώνετε τις πράξεις τού σώματος, θα ζήσετε.
Ρωμ. 8:13
Το Άγιο Πνεύμα τώρα «διοικεί» τη ζωή μου:
όσοι διοικούνται από το Πνεύμα τού Θεού, αυτοί είναι γιοι τού Θεού.
Ρωμ. 8:14
Το Άγιο Πνεύμα με οδηγεί να λέω τον Θεό: Αββά, Πατέρα (Ρωμ. 8:15). Με βεβαιώνει μέσα μου πως είμαι παιδί του Θεού:
Το ίδιο το Πνεύμα του Θεού διαβεβαιώνει το δικό μας πνεύμα πως είμαστε παιδιά του Θεού.
Ρωμ. 8:16
Το Άγιο Πνεύμα μας βεβαιώνει για την ελπίδα της δόξας:
εμείς οι ίδιοι που έχουμε την απαρχή τού Πνεύματος, και εμείς οι ίδιοι στενάζουμε μέσα μας, περιμένοντας την υιοθεσία, την απολύτρωση του σώματός μας.
Ρωμ. 8:23α
Η καινούργια ζωή εν Χριστώ, η ζωή της δικαίωσης εκ πίστεως μόνον, είναι ζωή που τη ζει κάποιος από την αρχή ως το τέλος με τη δύναμη του Πνεύματος. Μπορώ να συνεχίζω τον αγώνα της πίστης, να μην κάνω πίσω, να μη φύγω μακριά, όχι επειδή εγώ είμαι δυνατός, αλλά επειδή το Πνεύμα του Θεού κατοικεί μέσα μου. Ο Θεός δια του Αγίου Πνεύματος με κρατάει από το χέρι και δε θα με αφήσει μέχρι να φτάσω στη δόξα. Για να φτάσω στη δόξα θα περάσω από τον αγιασμό. Η βεβαιότητα πως θα συμβεί αυτό είναι η διακονία του Αγίου Πνεύματος μέσα μου.
Κομμάτι της διακονίας του Αγίου Πνεύματος είναι η ζωή της προσευχής. Στην αδυναμία μου λοιπόν να προσευχηθώ, όταν μπλέκουν τα πράγματα, όταν δεν ξέρω τι να ζητήσω, όταν βρεθώ σε στενάχωρες καταστάσεις και δεν ξέρω τι είναι το σωστό, σαν τον Ιώβ, σαν τον Ηλία, σαν τον Παύλο,
Ὡσαύτως δὲ καὶ τὸ Πνεῦμα συναντιλαμβάνεται ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν…
Ρωμαίους 8:26α
Αντιλαμβάνομαι σημαίνει «βοηθώ». Συναντιλαμβάνομαι σημαίνει πως έρχομαι μαζί (συν) και σηκώνω το βάρος που πρέπει να σηκώσει κάποιος. Αυτό το ρήμα περιγράφει μια πλευρά του τι θα πει «παράκλητος»: αυτός που στέκεται δίπλα μου και μου μιλάει, με διδάσκει, με μαθαίνει, με οδηγεί.
Η μετάφραση του Λόγου το αποδίδει:
Αλλά και το Πνεύμα επίσης μας συμπαραστέκεται στις αδυναμίες μας.
Ρωμ. 8:26α, ΛΟΓΟΣ
Όπως ο Χριστός στην επίγεια διακονία Του, με την ενσάρκωση ήρθε κι έγινε σαν κι εμάς, έτσι και το Άγιο Πνεύμα μέσα μας συμπαραστέκεται στον πόνο, στην ανησυχία, στον φόβο μας.
Πώς μας βοηθάει το Άγιο Πνεύμα;
Το Πνεύμα όμως μεσιτεύει το ίδιο στο Θεό για μας με στεναγμούς που δεν μπορούν να εκφραστούν με λέξεις (στεναγμοῖς ἀλαλήτοις).
Ρωμ. 8:26β
Όταν δεν ξέρω τι να προσευχηθώ, όταν είμαι σαν τον Ιώβ, σαν τον Ηλία, σαν τον Παύλο, όταν τα έχω χαμένα και δεν ξέρω τι να ζητήσω και τι να πω, το Άγιο Πνεύμα ξέρει.
Αυτό δε σημαίνει φυσικά πως δε χρειάζεται να προσευχόμαστε. Κάθε άλλο. Το Άγιο Πνεύμα, όταν μας συμπαραστέκεται, το κάνει καθώς προσευχόμαστε. Δεν αντικαθιστά τη δική μας προσευχή ή προσπάθεια. Μας βοηθάει όχι για να μην αγωνιζόμαστε, αλλά καθώς αγωνιζόμαστε.
Τι θα πει η λέξη «στεναγμός»;
Στο Ρωμαίους 8, η λέξη ‘στεναγμός’ και τα παράγωγά της εμφανίζονται άλλες δύο φορές. Η πρώτη φορά είναι στο εδάφιο 22 κι αφορά τη φύση:
Ξέρουμε καλά ότι ως τώρα όλη η κτίση στενάζει και κραυγάζει από πόνο, σαν την ετοιμόγεννη γυναίκα.
Ρωμ. 8:22
Όλη η φύση είναι υποδουλωμένη στη φθορά και περιμένει κι εκείνη την ελευθερία που θα απολαμβάνουμε στη δόξα. Η δεύτερη φορά είναι στο εδάφιο 23:
Κι όχι μόνο η κτίση. Το ίδιο κάνουμε κι εμείς: Έχουμε ως αρραβώνα του νέου κόσμου το Άγιο Πνεύμα, εσωτερικά όμως στενάζουμε κι εμείς, γιατί λαχταρούμε να γίνουμε για πάντα παιδιά του Θεού και να γλιτώσει το σώμα μας από τη φθορά.
Ρωμ. 8:23
Η τρίτη φορά είναι το εδάφιο που μελετούμε για το Άγιο Πνεύμα:
Το Πνεύμα όμως μεσιτεύει το ίδιο στο Θεό για μας με στεναγμούς που δεν μπορούν να εκφραστούν με λέξεις.
Ρωμ. 8:26β
Προφανώς η λέξη ‘στεναγμός’ δε σημαίνει πως το Πνεύμα το Άγιο δεν μπορεί να αρθρώσει αυτό που θέλει. Πρόκειται για μια μεταφορά. Εφόσον υπάρχει ένα μεγάλο ψυχικό ή συναισθηματικό βάρος που το κουβαλάμε κι έρχεται κάποιος να μας βοηθήσει, έρχεται και μπαίνει κάτω από το φορτίο μαζί μας. Καθώς, λοιπόν, είσαι εσύ κάτω από το βάρος μπαίνει κι άλλος κάτω από εκεί μαζί σου, ξεφυσάει, βογγάει και σε βοηθάει να το σηκώσεις. Αυτή είναι η εικόνα!
Το βογγητό, ο στεναγμός δε χρειάζεται να μπει σε λόγια, επειδή όπως λέει η περικοπή υπάρχει μια ένδοξη υπόσχεση:
Ο Θεός όμως, που βλέπει τα βάθη της καρδιάς, ξέρει καλά τι θέλει να πει το Πνεύμα, γιατί το Πνεύμα μεσολαβεί για τους χριστιανούς προς το Θεό και σύμφωνα με το θέλημα εκείνου.
Ρωμ. 8:27
Πολλές φορές θα βρεθούμε σε καταστάσεις ακραίες, έντονες, δύσκολες. Άλλες φορές πάλι μπορεί να είναι πιο εύκολα, αλλά πάλι να μην ξέρεις τι να ζητήσεις. Δεν είσαι μόνος σου. Το Άγιο Πνεύμα προσεύχεται για μας. Μας βοηθάει στην αδυναμία μας. Ίσως αυτός είναι κι ένας από τους λόγους που ο Θεός απαντάει αλλιώτικα από αυτό που εμείς σκεφτήκαμε.
Αυτό, όμως, είναι κάτι που το θέλω. Προτιμώ ο Θεός να κάνει στη ζωή μου αυτά που Εκείνος θέλει, παρά αυτά που θέλω εγώ. Κάποιες φορές μάλιστα, κι εμείς οι ίδιοι το καταλαβαίνουμε πως αλλάζει η προσευχή μας. Όσο προσευχόμαστε για κάτι, όταν μας απασχολεί κάτι έντονα και το φέρνουμε στον Θεό, πολλές φορές το Άγιο Πνεύμα αλλάζει ακόμη κι αυτά που ζητάμε, αλλάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε.
Ποιους αφορά η υπόσχεση αυτή;
Το Άγιο Πνεύμα διακονεί με αυτό τον τρόπο τους ανθρώπους που είναι παιδιά του Θεού:
ὁ δὲ ἐρευνῶν τὰς καρδίας οἶδε τί τὸ φρόνημα τοῦ Πνεύματος, ὅτι κατὰ Θεὸν ἐντυγχάνει ὑπὲρ ἁγίων.
Ρωμ. 8:27
Άγιος σημαίνει «ξεχωρισμένος», δηλαδή «ξεχωρισμένος για τον Θεό». Κάθε άνθρωπος που παρέδωσε τον εαυτό του στον Ιησού Χριστό με μετάνοια και πίστη, ενώθηκε με τον Χριστό και «εν Χριστώ» είναι άγιος. Όταν ο Θείος Παράκλητος μας αναγέννησε, ο Χριστός μας «ξεχώρισε» για τον εαυτό Του, μας ένωσε με τον εαυτό Του, μας αγίασε.
Αυτό τι σημαίνει; Πως ο πρώτος κανόνας για να πάω στον Θεό με προσευχή είναι να πάω στον Χριστό! Δεν πλησιάζεται ο Θεός αλλιώς. Δεν μπορώ να πάω μόνος μου. Ο Χριστός πρέπει να με πάει! Μόνο ο Χριστός! Δεν μπορεί ο άνθρωπος να σταθεί μπροστά στον Θεό παρά μόνο δια του Χριστού.
Το αίμα του Ιησού, λοιπόν αδερφοί μου μας δίνει θάρρος να μπαίνουμε στα άγια των αγίων από τον νέο δρόμο που οδηγεί στη ζωή. Αυτόν μας τον εγκαινίασε πρόσφατα ο Ιησούς με το καταπέτασμα, δηλαδή με το σώμα του. …Έτσι έχουμε ένα μεγάλο ιερέα επικεφαλής του οίκου του Θεού. Γι’ αυτό, ας πλησιάζουμε το Θεό με ειλικρινή διάθεση και με βεβαιότητα στην πίστη μας.
Εβραίους 10:19-22
Για να πάω εκεί που είναι ο Θεός πρέπει να πάω στον Χριστό. Αυτός είναι ο μεγάλος αρχιερέας μας. Κανένας άλλος. Έχεις πάει στον Χριστό; Παράδωσέ Του τη ζωή σου με μετάνοια και πίστη. Ομολόγησε «Κύριο» τον Ιησού και πίστεψε πως ο Θεός τον ανέστησε από τους νεκρούς και θα σωθείς! Πήγαινε όπως είσαι!
Πήγαινε στον Χριστό κι ο δρόμος της προσευχής είναι ανοιχτός. Κι όταν δε θα ξέρεις τι να ζητήσεις, ξέρει το Πνεύμα του Θεού! Μπορεί να ζητήσουμε λάθος πράγματα, χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Μπορεί τα κίνητρά μας να πρέπει να καθαριστούν. Μπορεί να είναι η κατάσταση τόσο πιεστική που να μην μπορείς να σκεφτείς.
Παρόμοια, όμως, και το Πνεύμα έρχεται βοηθός στις αδυναμίες μας· επειδή, το τι να προσευχηθούμε, καθώς πρέπει, δεν ξέρουμε, αλλά το ίδιο το Πνεύμα μεσιτεύει για χάρη μας με στεναγμούς αλάλητους. Κι αυτός που ερευνά τις καρδιές ξέρει τι είναι το φρόνημα του Πνεύματος, ότι μεσολαβεί σύμφωνα με το θέλημα του Θεού για χάρη των άγιων.
Ρωμ. 8:26-27
