Άρθρο 6 – Περί της βουλής και της πρόνοιας του Θεού

Ο Θεός, από τη φύση Του το υπέρτατο Ηθικό Ον και συνάμα αυθύπαρκτο, ασύλληπτα ένδοξο, τέλειο σε σοφία και δύναμη και κάθε αρετή, και προσωπικό Ον, δε θα μπορούσε παρά να έχει σχεδιάσει και να έχει εκτελέσει τα πάντα τέλεια¹ και ιδιαίτερα για τον άνθρωπο –κορωνίδα των δημιουργημάτων Του, δημιουργημένο σύμφωνα με τη δική Του ένδοξη εικόνα–² από την αρχή ως το τέλος, σε κάθε λεπτομέρειά του, με τέλεια ακρίβεια, αγάπη και αγαθότητα, με σκοπό την ευλογία του ανθρώπου και τελικό σκοπό τη θεία δόξα Του.³

Ο άνθρωπος έχει προνομιακή θέση σε όλη τη δημιουργία, ως πλάσμα που πλάστηκε «κατ’ εικόνα και ομοίωση του Θεού»,⁴ και είναι το μόνο ηθικό και σκεπτόμενο ον που μπορούσε να κοινωνεί με τον Θεό και να έχει την ηθική ελευθερία να αποφασίζει ελεύθερα, όπως και ο Θεός –κρίνοντας μεταξύ καλού και κακού, ορθού και λάθους–⁵ καθώς και να εξουσιάζει εξ Ονόματός Του. Εξ αυτού, ο άνθρωπος δεν δεσμευόταν, ούτε παρεμποδιζόταν κατ’ ουδένα τρόπο –ακόμα και μετά την πτώση του– από τις βουλές και τα έργα του Θεού, παρά μόνο από τη δική του αμαρτία, την οποία ελεύθερα και οικειοθελώς επέλεξε στη ζωή του μετά τον πειρασμό του Διαβόλου στον Κήπο της Εδέμ.⁶ Ο Θεός από την αρχή επιθυμούσε –και επιθυμεί– βαθιά μόνο το καλό και την ευλογία του ανθρώπου όλες τις μέρες της ζωής του και για πάντα, αιώνια. Αυτό επανειλημμένα το βεβαιώνει η Αγία Γραφή τόσο στην Παλαιά, όσο και στην Καινή Διαθήκη:

Κοιτάξτε· Εγώ βάζω σήμερα μπροστά σας τη ζωή και την ευτυχία από τη μια μεριά, το θάνατο και την δυστυχία από την άλλη […]  Διαλέξτε λοιπόν τη ζωή για να ζήσετε, εσείς και οι απόγονοί σας.

Δευτερονόμιο 30:15,19β, ΝΜΒΕ

Ξέρω πολύ καλά τα σχέδια που έχω κάνει για σας. Θέλω την ευημερία (ειρήνη) σας και όχι την καταστροφή σας· θέλω να σας χαρίσω το μέλλον που εσείς ελπίζετε.

Ιερεμίας 29:11, ΝΜΒΕ

“Δεν χαίρομαι όταν ένας άνθρωπος πεθαίνει εξαιτίας της αμαρτίας του”, λέει ο Κύριος, ο Θεός. “Προτιμώ να μετανοήσει και να ζήσει“.

Ιεζεκιήλ 18:23, ΝΜΒΕ

Ξέρετε ότι Εγώ δε χαίρομαι όταν ένας άνθρωπος πρέπει να πεθάνει. Αυτό το λέω Εγώ, ο Κύριος ο Θεός. Μετανοήστε, λοιπόν, για να ζήσετε!

Ιεζεκιήλ 18:32, ΝΜΒΕ

Πες, λοιπόν, άνθρωπε, στους Ισραηλίτες, που λένε συνέχεια πως δεν πρόκειται να ζήσουν και πως είναι χαμένοι από τις ανομίες τους και τις αμαρτίες τους που τους βαραίνουν: “Eγώ ο Κύριος, ο αληθινός Θεός, βεβαιώνω ότι δε χαίρομαι για το θάνατο του ασεβή, αλλά θέλω να αλλάξει τρόπο ζωής και να ζήσει. Γυρίστε, γυρίστε πίσω απ’ τον κακό σας δρόμο! Γιατί θέλετε να πάτε στην καταστροφή, Ισραηλίτες;“

Ιεζεκιήλ 33:10-11, ΝΜΒΕ

Τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε παρέδωσε στο θάνατο το μονογενή Tου Υιό, για να μη χαθεί όποιος πιστεύει σ’ Aυτόν αλλά να έχει ζωή αιώνια. Γιατί, ο Θεός δεν έστειλε τον Υιό Tου στον κόσμο για να καταδικάσει τον κόσμο, αλλά για να σωθεί ο κόσμος δι’ Aυτού.

Ιωάννης 3:16-17

Συνεπώς, δε θα μπορούσε ποτέ και με κανέναν τρόπο να αποδοθεί στον Θεό η οποιαδήποτε ευθύνη για την αμαρτία, την ύπαρξή της και τον πειρασμό του ανθρώπου σε αυτήν, καθώς στον Θεό δεν υπάρχει οποιοδήποτε ίχνος ή σκιά αμαρτίας, ανομίας, αδικίας ή πονηρίας. Η Αγία Γραφή το βεβαιώνει με τον πλέον καθαρό και κατηγορηματικό τρόπο αυτό τόσο στην Παλαιά, όσο και στην Καινή Διαθήκη:

Γιατί δεν είσ’ Εσύ Θεός που την ασέβεια θέλει· κοντά Σου η πονηριά είν’ αδύνατο να φιλοξενηθεί.

Ψαλμός 5:5, ΝΜΒΕ

Τα μάτια Σου είναι τόσο καθαρά, που δεν μπορούνε το κακό (πονηριά) να ανεχθούν ούτε την καταπίεση (ανομία).

Αββακούμ 1:13, ΝΜΒΕ

Ειδικότερα η Καινή Διαθήκη, στην Επιστολή του Ιακώβου, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικό τρόπο επιβεβαιώνει πως ο Θεός είναι απόλυτα αγαθός και αγνός που ούτε αγγίζεται από οποιονδήποτε πειρασμό αμαρτίας, καθώς δεν υπάρχει απολύτως καμιά πονηρία ή σκιά αμαρτίας και αδικίας σε Αυτόν, και ούτε, συνεπώς, και οδηγεί τον άνθρωπο σε οποιοδήποτε πειρασμό για να περιπέσει στην αμαρτία. Αντίθετα, ο Θεός είναι η πηγή και ο δωρητής μόνο κάθε αγαθού, πρώτα και πάνω απ’ όλα της εν Χριστώ σωτηρίας δια του Λόγου του Ευαγγελίου, με σκοπό την αιώνια εξύψωση και ευλογία⁷ εκείνων που «αναγεννά» και σώζει:

¹³ Κανένας απ’ αυτούς που μπαίνουν σε πειρασμό να μη λέει: “Ο Θεός με βάζει σε πειρασμό”. Γιατί ο Θεός ούτε μπαίνει σε πειρασμό από το κακό ούτε ο Ίδιος βάζει σε πειρασμό κανέναν […] ¹⁶ Μην πλανάσθε, αγαπητοί μου αδερφοί.¹⁷ Κάθε καλή προσφορά και κάθε τέλειο δώρο έρχεται από ψηλά, από το δημιουργό των ουράνιων σωμάτων. Ο ουράνιος Πατέρας δεν αλλάζει τη λάμψη Του ούτε αναβοσβήνει σαν τα αστέρια. ¹⁸ Επειδή Εκείνος το θέλησε, μας έφερε στην καινούρια ζωή με το λόγο της αλήθειας, ώστε να κατέχουμε την πρώτη θέση ανάμεσα στα δημιουργήματά Του.

Ιάκωβος 1:13, 16-18, ΝΜΒΕ

Ο Χριστός, αποκαλύπτει το ίδιο για τον Θεό Πατέρα:

…Αφού, λοιπόν, εσείς, παρ’ όλο που είστε αμαρτωλοί, ξέρετε να δίνετε στα παιδιά σας καλά πράγματα, πολύ περισσότερο ο ουράνιος Πατέρας σας θα δώσει αγαθά σ’ όσους Του τα ζητούν.

Ματθαίος 7:11, ΝΜΒΕ

Ο Χριστός, ο Ένσαρκος Λόγος του Θεού, αποκαλύπτει το ίδιο για τον Εαυτό Του:

Ποιος από σας μπορεί να αποδείξει πως έκανα κάποια αμαρτία;

Ιωάννης 8:46, ΝΜΒΕ

Και η Καινή Διαθήκη το επιβεβαιώνει επανειλημμένα για τον Χριστό:

Αυτόν που δεν είχε γνωρίσει αμαρτία, Τον φόρτωσε ο Θεός με όλη την αμαρτία για χάρη μας, για να μπορέσουμε εμείς μέσω Εκείνου να βρούμε τη σωτηρία κοντά στο Θεό.

Β΄ Κορινθίους 5:21, ΝΜΒΕ

Δε δόθηκε ως αντάλλαγμα κάτι που φθείρεται, όπως το ασήμι ή το χρυσάφι, αλλά το ανεκτίμητο αίμα του Χριστού, ο Οποίος θυσιάστηκε σαν άμωμος και άσπιλος αμνός.

Α΄ Πέτρου 1:18-19, ΝΜΒΕ

…Αυτός αμαρτία δεν έκανε, και δόλος στο στόμα Του δεν βρέθηκε.

Α΄ Πέτρου 2:22, ΝΜΒΕ

Και ξέρετε πως ο Χριστός ήρθε στον κόσμο για να πάρει από πάνω μας τις αμαρτίες μας, ενώ στον Ίδιο δεν υπάρχει ούτε ίχνος αμαρτίας.

Α΄ Ιωάννου 3:5, ΝΜΒΕ

Τη σταθερή αυτή θέση της Αγίας Γραφής για την ακεραιότητα του χαρακτήρα του Θεού είναι ζωτικής σημασίας για τη Χριστιανική Εκκλησία να τη θυμάται με συνέπεια και συνέχεια, καθώς ζει σε έναν κόσμο πεσμένο εν μέσω πολλών –σύγχρονων– προκλήσεων. Έναν κόσμο που θέτει σε αμφισβήτηση την ακεραιότητα αυτή του Θεού ή και την ύπαρξή Του ακόμα, αμφισβητώντας την αγαθότητα και ακεραιότητά Του, εξαιτίας της διάχυτης και άκρατης ανθρώπινης αμαρτωλότητας, αδικίας, διαστροφής και ανηθικότητας.⁸

Ο Θεός είναι αγαθός, δίκαιος και απόλυτα κυρίαρχος στη διακυβέρνησή Του σε ολόκληρο το σύμπαν –που είναι δούλοι Του– και ειδικότερα στον κόσμο, σε κάθε έκφανση της ανθρώπινης ζωής, των γεγονότων της και του σύνθετου πλέγματος των ανθρώπινων σχέσεών της σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, την οποία και κατευθύνει κυρίαρχα και σοφά για την εκπλήρωση του προαιώνιου θελήματός Του, που απεργάζεται στη ζωή όλων των ανθρώπων, αλλά ξεχωριστά στων δικών Του πιστών παιδιών τη ζωή, με τελικό σκοπό την αιώνια δόξα Του.⁹ Απεργάζεται το αγαθό θέλημά Του άλλοτε άμεσα, εκπληρώνοντάς το, και άλλοτε έμμεσα, αποκρούοντας το πονηρό – κακό ενάντια στο αγαθό – καλό, τις κακόβουλες πράξεις πονηρών ανθρώπων ενάντια στους καλούς ανθρώπους, αν και ενίοτε τις επιτρέπει να εκδηλώνονται, για να υπηρετήσουν τους απώτερους αιώνιους αγαθούς σκοπούς Του και τη δόξα Του.¹⁰ Σε κάθε περίπτωση, οτιδήποτε ο Θεός πράττει ή και επιτρέπει στη ζωή των δικών Του είναι ακριβώς αυτό που αφενός εκείνοι χρειάζονται και αφετέρου ο Θεός επιθυμεί γι’ αυτούς να γίνουν και να είναι, και θα συμβάλει στη δόξα Του. Ίσως δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστικός και δυνατός βιβλικός λόγος που να το επιβεβαιώνει αυτό από του απ. Παύλου στην Προς Ρωμαίους 8:28-30 και αφορά σε εκείνους που αγαπούν τον Θεό και έχουν θέσει την ελπίδα και την εμπιστοσύνη τους στον Ιησού Χριστό:

Είμαστε βέβαιοι ότι, αν αγαπά κανείς τον Θεό, ο Θεός κάνει τα πάντα να συντελούν στο καλό (αγαθό) του. Αυτό ισχύει για όσους κάλεσε ο Θεός σύμφωνα με το λυτρωτικό του σχέδιο. Τους ήξερε από πριν, και τους προόρισε να γίνουν όμοιοι με τον Υιό Του, έτσι που ο Χριστός να είναι ο πρώτος ανάμεσα σ’ ένα πλήθος από αδέρφια. Κι αυτούς που προόρισε, αυτούς και κάλεσε. Κι αυτούς που κάλεσε, τους έσωσε. Κι αυτούς που έσωσε, αυτούς τους δόξασε.

Ρωμαίους 8:28-30, ΝΜΒΕ

Το «ἀγαθόν» του Θεού (εδ.28) πάντοτε σχετίζεται με «τοῖς ἀγαπῶσιν τὸν Θεὸν» και προσβλέπει στην εκπλήρωση της αιώνιας αγαθής βουλής Του στη ζωή τους, που είναι μία και μόνη: «συμμόρφους τῆς εἰκόνος τοῦ Υἱοῦ Αὐτοῦ». Του μοναδικού αυτού θελήματος του Θεού η εκπλήρωση, της αποκατάστασής τους «ἐν Υἱῶ» ως δοξα-σμένης εικόνας του Θεού, άλλοτε εμπεριέχει θλίψεις¹¹ και άλλοτε υπομονή της θείας παιδείας,¹² αλλά είναι ο μόνος δρόμος και τρόπος για την εκπλήρωση του θελήματος αυτού του Θεού στη ζωή τους, προκειμένου να δρέψουν τους αγαθούς καρπούς της θείας ευλογίας και να φανερωθεί η δόξα του Θεού. Σε αυτήν τη συχνά επώδυνη, ισόβια διαδικασία για τους πιστούς του Θεού, κατά την άσκηση της θείας πρόνοιας και εκπλήρωσης του θείου αγαθού θελήματος, αναγκαία είναι η Σοφία και η Χάρη του Θεού σε αυτούς, που θα τους καταστήσει και τους καθιστά ικανούς και δυνατούς να μπορούν να αναγνωρίσουν και δεχτούν με αγάπη και υπομονή στη ζωή τους την άγνωστη θεία βουλή και θέλημα για αυτούς.¹³

Τα Σχέδιά Σου τ’ άγνωστα Συ ποθείς θ’ ακολουθώ αμέριμνος γνωρίζων ότι Συ σοφώς με οδηγείς!

Βιβλιογραφικές Αναφορές

1. Γεν. 1:31.
2. Γεν. 1:26-28, Ψλμ. 8:6-9.
3. Ησα. 41:4, 21-23, 26-27, Ρωμ. 11:36. 
4. Γεν. 1:26-30.
5. Γεν. 3:6.
6. Γεν. 6:5,11-12, Ρωμ. 3:9-19, 23, 5:12.
7. Εφεσ. 1:3 κ.ε., Κολ. 1:12-14, 21-22, Α΄ Πετρ. 1:3 κ.ε., Β΄ Πετρ. 1:3-4, Αποκ. 19:7-8, 22:3β-4.
8. Ψλμ. 50:21α (εδ. 16-22).
9. Ψλμ. 22:29 (ΝΜΒΕ), 67:5 (ΝΜΒΕ), Πράξεις 2:23, 4:27-28, πρβλ. Β΄ Βασ. 19:25, Ησα. 44:24-45:13.
10. Γεν. 45:5-8, 50:20, Ψλμ. 105:16-19, Ιωαν. 15:20, Πράξεις 2:23, 3:17-18, 13:27-29, 14:22, Α΄ Θεσ. 3:3, Β΄ Τιμ. 3:12, Αποκ. 2:10, 3:10.
11. Α΄ Πετρ. 1:6-9.
12. Εβρ. 12:6-11.
13. Ησα. 55:8-9, Εβρ. 10:36-39, Ιακ. 1:5,12, Α΄ Πετρ. 4:19.