Οι Ψαλμοί της Παλαιάς Διαθήκης αποτελούν ένα από τα πιο αγαπητά βιβλία ολόκληρης της Αγίας Γραφής και η χρήση τους έχει αποδειχθεί πολύτιμη τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο στο πέρασμα των αιώνων.
Πραγματικά, οι Ψαλμοί αποτέλεσαν το υμνολόγιο τόσο της πρώτης εκκλησίας, όσο και των αναμορφωμένων εκκλησιών που προέκυψαν από τη θρησκευτική μεταρρύθμιση του 16ου αιώνα. Ωστόσο, από τον 19ο αιώνα και μετά πολλές εκκλησίες ανά τον κόσμο άρχισαν να αγνοούν τη χρήση των Ψαλμών ως μέρος της υμνωδίας. Το παρόν άρθρο επιχειρεί:
(Α) Να υποστηρίξει πως η χρήση των Ψαλμών στην υμνωδία της Εκκλησίας αποτελεί θεϊκή εντολή
(Β) Να εξηγήσει το γιατί αυτής της εντολής
(Γ) Να απαντήσει σε διάφορες πιθανές αντιρρήσεις
(Α) Είναι η χρήση των Ψαλμών ως μέρος της υμνωδίας της Εκκλησίας προαιρετική ή αντίθετα αποτελεί θεϊκή εντολή;
Για να βρούμε την απάντηση δεν έχουμε παρά να εξετάσουμε τη διδασκαλία της Καινής Διαθήκης επί του θέματος. Τα σχετικά εδάφια είναι τα εξής:
Πληρούσθε διά του Πνεύματος, λαλούντες μεταξύ σας με ψαλμούς και ύμνους και ωδάς πνευματικάς, άδοντες και ψάλλοντες εν τη καρδία υμών εις τον Κύριον (Εφεσίους 5:18β-19).
Ο λόγος του Χριστού ας κατοική εν υμίν πλουσίως μετά πάσης σοφίας· διδάσκοντες και νουθετούντες αλλήλους με ψαλμούς και ύμνους και ωδάς πνευματικάς, εν χάριτι ψάλλοντες εκ της καρδίας υμών προς τον Κύριον (Κολοσσαείς 3:16).
Στο πλαίσιό τους τα εδάφια αποτελούν εντολές προς την εκκλησία (συλλογικά). Το περικείμενο της Εφεσίους 5:19 ξεκινά στο 4ο κεφάλαιο όπου γίνεται αναφορά στη φύση της εκκλησίας. Και στην Κολοσσαείς 3:15 υπάρχει αναφορά στην εκκλησία με τη χρήση της φράσης ‘εις εν σώμα’. Και τα δύο αυτά τμήματα των επιστολών του αποστόλου Παύλου έχουν ως στόχο τους να διδάξουν τις τοπικές εκκλησίες σχετικά με τη συλλογική τους ζωή, ως ένα σώμα.
Αυτό που ξεκάθαρα φαίνεται στα εδάφια αυτά είναι η εντολή προς τις εκκλησίες που λαμβάνουν αυτές τις επιστολές (και βέβαια κατ’ επέκταση προς όλες τις εκκλησίες του Χριστού) να ψάλλουν (με χάρη στην καρδιά τους) στον Κύριο, χρησιμοποιώντας «ψαλμούς και ύμνους και πνευματικές ωδές». Το ερώτημα για το πώς ακριβώς διαχωρίζονται μεταξύ τους οι τρεις αυτοί όροι ξεφεύγει από τα όρια του παρόντος άρθρου, ωστόσο αυτό στο οποίο όλοι οι σχολιαστές συμφωνούν είναι πως με τη χρήση των όρων αυτών ο απόστολος Παύλος αναφέρεται πέραν κάθε αμφιβολίας και στους Ψαλμούς της Π.Δ. (αξίζει επίσης να σημειώσουμε πως αρκετοί σχολιαστές, βασισμένοι στη χρήση των όρων αυτών στη μετάφραση των Ψαλμών από τους Εβδομήκοντα, θεωρούν πως και οι τρεις όροι αναφέρονται στους Ψαλμούς!)
Αβίαστα λοιπόν καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως η χρήση των Ψαλμών είναι δεσμευτική για όλες τις εκκλησίες κάθε εποχής και κάθε τόπου, καθώς αυτή αποτελεί θεϊκή εντολή.
(Β) Γιατί να ψάλλονται οι Ψαλμοί; Γιατί ο Θεός δίνει μια τέτοια εντολή στην Εκκλησία;
Οι Ψαλμοί είναι κατάλληλοι για τη λατρεία της Εκκλησίας γιατί: (1) φανερώνουν τον Ιησού Χριστό ως Θεό και άνθρωπο, (2) είναι ξεκάθαρα μεσσιανικοί, (3) είναι Τριαδικοί, (4) διακηρύττουν το ιεραποστολικό έργο της Εκκλησίας, (5) και η βαθιά πνευματικότητά τους ενδυναμώνει τους πιστούς του Χριστού στην πορεία του αγιασμού.
Με λίγα λόγια, ο Θεός μας ζητά να ψάλλουμε τους Ψαλμούς γιατί αυτοί ανήκουν στην Εκκλησία και εκφράζουν τη χριστιανική πίστη.
Αναλυτικά:
(1) Οι Ψαλμοί φανερώνουν ξεκάθαρα τον Χριστό, Θεό και άνθρωπο με δύο διακριτές φύσεις και ωστόσο ένα πρόσωπο: πριν ακόμα γεννηθεί ο Ιησούς ως άνθρωπος, η μετάφραση της Π.Δ. στα ελληνικά από τους Εβδομήκοντα αποδίδει το θεϊκό όνομα YHWH με την ελληνική λέξη ‘Κύριος’. Οι συγγραφείς της Κ.Δ. αποδίδουν ακριβώς αυτόν τον τίτλο: ‘Κύριος’ στον Ιησού, τον ενσαρκωθέντα YHWH (Εβραίους 1:8-12, Φιλιππισίους 2:9-11). Στην Π.Δ. συναντάμε δύο Πρόσωπα με το όνομα YHWH (και επίσης το τρίτο θεϊκό Πρόσωπο με όνομα: το Πνεύμα του YHWH), τον YHWH στον ουρανό (ο Πατέρας) και τον απεσταλμένο YHWH στη γη – ο Υιός (Γένεση 19:24), τον Βασιλιά του Ισραήλ (Ησαΐας 6:1-10 και Ιωάννης 12:40-41). Και αυτόν τον απεσταλμένο YHWH περίμεναν οι πιστοί Ισραηλίτες να έρθει ως το υποσχεμένο σπέρμα, ο απόγονος της Εύας που θα συντρίψει το κεφάλι του φιδιού, ο απόγονος του Αβραάμ, και του Δαβίδ (Β΄Σαμουήλ 7:8-16, Ιερεμίας 23:5-6). Βεβαίως, ο Δαβίδ ως προφήτης που ήταν, ήξερε πολύ καλά για ποιον και τι έγραφε (πρβλ. Ψαλμούς 16, 110 και Πράξεις 2:23-36).
Έτσι λοιπόν όταν οι Χριστιανοί αινούν τον Κύριο (YHWH) ψάλλοντας τους Ψαλμούς, ψάλλουν στον Κύριο Ιησού Χριστό, τον ενσαρκωθέντα Λόγο. Ο Ιησούς είναι ο Κύριος ο Θεός, και ο Υιός του Δαβίδ.
(2) Οι Ψαλμοί μιλούν για τον Μεσσία, τον Χριστό. Ο Χριστός του Κυρίου παρουσιάζεται ως Βασιλιάς (Ψαλμός 2) και μια χαρακτηριστική αναφορά του μεσσιανικού Βασιλιά βρίσκουμε στον Ψαλμό 110: «Είπεν ο Κύριος προς τον Κύριόν μου, Κάθου εκ δεξιών μου, εωσού θέσω τους εχθρούς σου υποπόδιον των ποδών σου» (Ψαλ 110:1). O ‘Κύριος’ που είναι ανώτερος από τον πατέρα του τον Δαβίδ είναι ο Θεϊκός Μεσσίας (Μάρκος 12:35-37 και Εβραίους 1:13). Πόσοι μεσσιανικοί ψαλμοί υπάρχουν; 150, καθώς ο Ιησούς δίδαξε πως όλοι οι Ψαλμοί (και όλη η Γραφή) μιλούν για Αυτόν: «Και τους είπε: Αυτά είναι τα λόγια, που σας είχα πει, όταν ακόμα ήμουν μαζί σας, ότι πρέπει να εκπληρωθούν όλα τα γραμμένα μέσα στον νόμο του Μωυσή και στους προφήτες και στους ψαλμούς για μένα» (Λουκάς 24:44, πρβλ. Λουκά 24:27 και Ιωάννη 5:39-47). Και συνεπώς κάθε εξηγητική προσπάθεια που δεν λαμβάνει υπόψη της τον σταυρό και την ανάσταση του Κυρίου δεν μπορεί παρά να χάσει τον στόχο.
Αληθινά, οι Ψαλμοί περιγράφουν με λεπτομέρειες τη ζωή και το έργο του Ιησού:
Ψαλμός 8: αινεί τον Χριστό ως τον Άνθρωπο στον οποίο ο Θεός έχει δώσει την εξουσία (Εβραίους 2:6-9, Α΄Κορινθίους 15:27)
Ψαλμοί 2 και 110: μιλούν για την μεσσιανική βασιλεία του Ιησού (Πράξεις 4:25-28, Εβραίους 1:5, Ματθαίος 22:44, Πράξεις 2:34-35, Εβραίους 1:13).
Ψαλμός 118: προφητεύει τη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα και την εκλογή του Ιησού από τον Πατέρα ως του ακρογωνιαίο λίθου (Ματθαίος 21:9,42, Α Πέτρου 2:7-8).
Ψαλμός 41: αναφέρεται στην προδοσία του Χριστού από τον Ιούδα (Ιωάννης 13:18).
Ψαλμός 22: περιγράφει τη σκηνή της σταύρωσης όπως ο Ιησούς την βιώνει πάνω στο σταυρό (22:1-Ματθαίος 27:46) αλλά και την επακόλουθη ουράνια δόξα, καθώς το εσφαγμένο Αρνίο είναι τώρα ο Οδηγός λατρείας της εκκλησίας Του (22:22-Εβραίους 2:12).
Ψαλμός 16: προφητεύει την ανάστασή Του (Πράξεις 2:23-36).
Ψαλμός 24: εξυμνεί τον «Βασιλιά της Δόξας», ο οποίος έχοντας ανέβει στο όρος του Κυρίου είναι έτοιμος να διαβεί τις αιώνιες θύρες. Μια θαυμαστή περιγραφή της ανάληψης και ενθρόνισης του Κυρίου Ιησού.
Ψαλμός 98: δοξάζει τον αναστημένο Βασιλιά καθώς Αυτός έρχεται να κρίνει τον κόσμο.
Κάθε Χριστιανός που διαβάζει τη Γραφή με τον ίδιο τρόπο που τη διάβασαν ο Κύριος Ιησούς και οι απόστολοι βρίσκει στους Ψαλμούς τη ζωή του Χριστού, το θάνατο, την ανάσταση, την ανάληψη, την παρούσα διακυβέρνηση και τη δεύτερη έλευσή Του. Έτσι, λοιπόν, όταν οι Χριστιανοί ψάλλουν τους Ψαλμούς, ψάλλουν για τον Κύριο Ιησού Χριστό και το έργο Του, για τον Σωτήρα που έπρεπε να πάθει και να αναστηθεί.
(3) Οι Ψαλμοί είναι Τριαδικοί. Σε αυτούς βρίσκουμε ξεκάθαρες αναφορές στη σχέση του Πατέρα με τον Υιό (Ψαλμοί 2:7, 110, 40:6-8). Όταν ο συγγραφέας της προς Εβραίους αποδεικνύει τη θεότητα του Χριστού ως τον Θεό Υιό, αναφέρεται επανειλημμένα στους Ψαλμούς (Εβραίους 1:1-13). Επίσης, οι Ψαλμοί αναφέρονται στο πρόσωπο και το έργο του Αγίου Πνεύματος (Ψαλμοί 139:7,33:6,104:30,51:10-12,143:10). Το βιβλίο των Ψαλμών δεν είναι τόσο ξεκάθαρο στις αναφορές του στο Άγιο Πνεύμα όσο η Κ.Δ., ωστόσο οι Ψαλμοί είναι και αυτοί εμπνευσμένοι από το Πνεύμα του Κυρίου (Β΄Σαμουήλ 23:1-2) και έτσι όταν οι πιστοί ψάλλουν τους Ψαλμούς, δοξάζουν και τα τρία πρόσωπα της Τριάδας με τα λόγια που το Άγιο Πνεύμα έχει χαρίσει στην Εκκλησία του Χριστού.
(4) Οι Ψαλμοί αναφέρονται στην εκπλήρωση της μεγάλης αποστολής. Καθώς προφητικά κοιτούν στην εποχή των έσχατων καιρών (που ξεκίνησαν με τον σταυρό και την ανάσταση του Κυρίου) διακηρύττουν πως όλα τα έθνη της γης, όλοι οι λαοί, όλες οι φυλές και γλώσσες πρέπει να έρθουν και θα έρθουν στον Κύριο με αίνο και δοξολογία:
Θέλουσιν ενθυμηθή και επιστραφή προς τον Κύριον πάντα τα πέρατα της γης· και θέλουσι προσκυνήσει ενώπιόν σου πάσαι αι φυλαί των εθνών. Διότι του Κυρίου είναι η βασιλεία, και αυτός εξουσιάζει τα έθνη (Ψαλμός 22:27-28).
Διά να γνωρισθή εν τη γη η οδός σου, εν πάσι τοις έθνεσιν η σωτηρία σου. Ας σε υμνώσιν οι λαοί, Θεέ· ας σε υμνώσι πάντες οι λαοί (Ψαλμός 67:2-3).
Ψάλατε εις τον Κύριον· ευλογείτε το όνομα αυτού· κηρύττετε από ημέρας εις ημέραν την σωτηρίαν αυτού. Αναγγείλατε εν τοις έθνεσι την δόξαν αυτού, εν πάσι τοις λαοίς τα θαυμάσια αυτού … Είπατε εν τοις έθνεσιν, Ο Κύριος βασιλεύει· η οικουμένη θέλει βεβαίως είσθαι εστερεωμένη· δεν θέλει σαλευθή· αυτός θέλει κρίνει τους λαούς εν ευθύτητι (Ψαλμός 96:2-3,10 και ακόμα: Ψαλμοί 57:9,100:1-3,108:3).
Όσα γράφτηκαν από πριν, γράφτηκαν για τη δική μας διδασκαλία και παρηγοριά (Ρωμαίους 15:4, Α΄Κορινθίους 10:11). Και ο Θεός όρισε οι Ψαλμοί να οικοδομούν και να ευλογούν το λαό Του καθώς Aυτός εκπληρώνει τη μεγάλη αποστολή.
(5) H βαθιά πνευματικότητα του Ψαλτηρίου πηγάζει από το φρόνημα του Πνεύματος που χαρακτηρίζει τους Ψαλμούς. Οι Ψαλμοί πάντοτε στρέφουν τον πιστό προς τον Θεό, πέρα από αυτόν τον κόσμο που παρέρχεται. Όπως η Κ.Δ. προτρέπει: τα άνω φρονείτε, μη τα επί της γης (Κολ 3:2), έτσι και οι Ψαλμοί συνεχώς μας υπενθυμίζουν πως ο Κύριος κυβερνά στους ουρανούς, ρωτώντας: “Ποιον άλλον έχω στον ουρανό;» (Ψαλμός 73:25α).
Κάτι τέτοιο δεν πρέπει να μας εκπλήσσει, καθώς οι συγγραφείς των Ψαλμών μαζί με όλους τους πιστούς Ισραηλίτες της Π.Δ. βιώνουν και εκφράζουν την ίδια χριστιανική πίστη με εμάς. Όταν ο απόστολος Παύλος θέλει να εξηγήσει την καρδιά του Ευαγγελίου, τη δικαίωση εκ πίστεως μόνο στον Ιησού Χριστό, με μόνη βάση την αντικαταστατική Του θυσία, γυρνά στο παράδειγμα του Αβραάμ, χαρακτηρίζοντας τον ως τον πατέρα της πίστεως (Ρωμαίους 4). Ο Αβραάμ γνώριζε το Ευαγγέλιο (Γαλάτας 3:8 – ὁ Θεὸς προευηγγελίσατο τῷ Ἀβραὰμ), συνομιλούσε πρόσωπο με πρόσωπο με τον Κύριο Ιησού (Γένεση 12,15,18,22), τον Κύριο και τις υποσχέσεις Του εμπιστευόταν, πρόσμενε την επουράνια πολιτεία (Εβραίους 11:8-16) και η πίστη του καταλογίστηκε «εις δικαιοσύνη» (Γένεση 15:6). Με πίστη στον Χριστό που θα ερχόταν να πεθάνει για τις αμαρτίες του λαού Του σώθηκε ο Αβραάμ, η ίδια πίστη διαπερνά τον Δαβίδ και τους Ψαλμούς (Ψαλμός 32, πρβλ. Ρωμαίους 4:6-8).
Και καθώς οι Ψαλμοί με την πλούσια θεολογία τους και το ρεαλισμό τους εκφράζουν κάθε πτυχή της χριστιανικής εμπειρίας, σε αυτούς βρίσκουμε τα κατάλληλα λόγια για να περιγράψουμε όλο το εύρος των συναισθημάτων που μπορεί να βιώσουμε στη διάρκεια της χριστιανικής ζωής. Κατά τη γνωστή διατύπωση του Ιωάννη Καλβίνου: «οι Ψαλμοί είναι μια ανατομία όλων των πτυχών της ψυχής, γιατί δεν υπάρχει κάποιο συναίσθημα που μπορεί κάποιος να βιώσει που να μην αντανακλάται σε αυτούς σαν σε καθρέπτη. Ή καλύτερα, το Άγιο Πνεύμα μέσα στους Ψαλμούς έχει φέρει στη ζωή όλες τις θλίψεις, τις λύπες, τους φόβους, τις αμφιβολίες, τις ελπίδες, τις μέριμνες, τις ανησυχίες και γενικά όλα τα συναισθήματα που μπορούν να ταράξουν τον νου των ανθρώπων». Το Ψαλτήριο είναι ένα συναισθηματικό βιβλίο. Προσφέρει παρηγοριά στους πιστούς του Χριστού σε κάθε στάδιο της ζωής τους. Και δίνοντας λόγια για να εκφραστούν οι θρήνοι του λαού του Θεού, οι Ψαλμοί προστατεύουν τη δημόσια λατρεία της εκκλησίας από το να περιορίζεται σε μια επιφανειακή, επίπλαστη ατμόσφαιρα χαράς που τελικά αγνοεί την πραγματικότητα της ζωής σε αυτόν τον πεσμένο κόσμο.
Και ακόμη οι Ψαλμοί δεν μας δίνουν μόνο λόγια για να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας. Ταυτόχρονα μας αλλάζουν. Αλλάζουν το πώς σκεφτόμαστε και το τι αισθανόμαστε. Το Άγιο Πνεύμα ενέπνευσε 150 Ψαλμούς για τον αγιασμό μας. Οι Ψαλμοί μάς βοηθούν να βρούμε απαντήσεις σε ερωτήσεις όπως: πώς να προσευχόμαστε; Πώς να ζητάμε; Τι να ζητάμε; Πώς να θρηνούμε; Και έτσι μας αλλάζουν περισσότερο και περισσότερο στην εικόνα του Χριστού.
(Γ) Απαντήσεις σε πιθανές αντιρρήσεις
(1) Κάποιοι ισχυρίζονται πως οι Ψαλμοί δεν αναφέρονται στις καινούργιες ενέργειες του Θεού κατά τη διάρκεια της επίγειας διακονίας του Ιησού, μιας και γράφτηκαν 1000 περίπου χρόνια πριν την ενσάρκωση του Κυρίου Ιησού και συνεπώς είναι παρωχημένοι.
Είδαμε και νωρίτερα πως το προφητικό πνεύμα των Ψαλμών καλύπτει κάθε κομμάτι του έργου του Ιησού Χριστού. Ο Ψαλμωδός προσμένει την ένδοξη έλευση του Κυρίου και την τελική κρίση. Και μαζί με τον Ψαλμωδό, την ίδια προσδοκία εκφράζει κάθε πιστός που ψάλλει τους Ψαλμούς έχοντας κατανοήσει το περιεχόμενό τους.
(2) Άλλοι Χριστιανοί αρνούνται τη χρήση των Ψαλμών γιατί σε αυτούς δεν αναφέρεται το όνομα ‘Ιησούς’.
Προφανώς, το όνομα ‘Ιησούς’, σε αυτή τη μορφή τουλάχιστον, δεν βρίσκεται στους Ψαλμούς. Ωστόσο, το όνομα ‘Ιησούς’ σημαίνει : «ο Κύριος (YHWH) σώζει». Ο Ιησούς είναι το δεύτερο πρόσωπο της Τριάδας και οι Ψαλμοί μιλούν συνεχώς για το πρόσωπο και το έργο Του. Και ακόμα πιο συγκεκριμένα, οι Ψαλμοί είναι γεμάτοι αναφορές στον θεϊκό Σωτήρα (Ψαλμοί 17:7,18:2,25:5,28:9,31:16). Όταν, λοιπόν, ψάλλοντας τους Ψαλμούς δοξάζουμε τον Ιησού ως Κύριο, Βασιλιά και Μεσσία, ακριβώς χρησιμοποιώντας αυτούς τους τίτλους ομολογούμε πως ο Ιησούς είναι Κύριος (YHWH) και Χριστός.
(3) Άλλοι λένε πως οι Ψαλμοί κρίσης είναι ακατάλληλοι για την υμνωδία.
Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη προς διδασκαλία. Και αυτό ισχύει και για τους Ψαλμούς κρίσης στους οποίους ο Ψαλμωδός ζητά από τον Θεό να τιμωρήσει τους εχθρούς του λαού Του (Ψαλμοί 5,10,17,35,58,59,69,70,79,83,109,129,137,140). Σε κάποιους ίσως οι Ψαλμοί αυτοί να προκαλούν αμηχανία. Όχι όμως στους συγγραφείς της Κ.Δ., οι οποίοι αναφέρονται σε αυτούς ξανά και ξανά (Ψαλμοί 69:22-23,25, Ρωμ 11:9-10, Πράξεις 1:20) αλλά και οι ίδιοι επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν ίδια γλώσσα (Ματθαίος 23:13,38, 26:23-24, Α΄ Κορινθίους 16:22, Γαλάτας 1:8-9, 5:12, Β΄ Τιμόθεον 4:14, Αποκάλυψη 6:10,19:1-2).
Το σημαντικό που πρέπει να τονιστεί είναι πως οι συγγραφείς δεν ζητούν εκδίκηση για προσωπικές αντιπάθειες και σε καμία περίπτωση δεν ενεργούν οι ίδιοι προς την κατεύθυνση αυτή. Προσεύχονται ενάντια στους εχθρούς του Θεού και του λαού Του, αφήνοντας την εκδίκηση στα δικά Του χέρια. Προσευχόμενοι με αυτόν τον τρόπο αφήνουν τόπο ώστε η οργή του Θεού να ενεργήσει και να πάρει Αυτός εκδίκηση (Ρωμαίους 12:19). Και μαζί αντανακλούν την αίσθηση της δικαιοσύνης που μοιράζονται με τον Θεό και το μίσος Του προς την αμαρτία. Οι Ψαλμοί αυτοί μας βοηθούν να αποκτούμε σωστή εικόνα για τη φρίκη της αμαρτίας και να λατρεύουμε τον Θεό για κάθε τελειότητα του χαρακτήρα Του, και για τη χρηστότητα αλλά και για την αυστηρότητά Του.
Και μαζί, καθώς αυτοί οι Ψαλμοί μας δείχνουν την τιμωρία που αξίζουν οι αμαρτωλοί (δηλαδή όλοι μας), στρέφουν τα μάτια μας στον σταυρό, εκεί που ο Χριστός έγινε κατάρα και αμαρτία για μας, εκεί που η κρίση της οργής του Θεού ξέσπασε στο εσφαγμένο Αρνίο, για να μην ξεσπάσει ποτέ σε εμάς. Όταν ψάλλουμε τους Ψαλμούς κρίσης βλέπουμε ακόμα πιο καθαρά το μέγεθος της αγάπης του Χριστού για την εκκλησία Του.
Tέλος, διαβάζοντας τους Ψαλμούς με την κατανόηση πως ο ίδιος ο Χριστός μιλά σε πολλούς από αυτούς (Ψαλμοί 22,69), βλέπουμε στους Ψαλμούς κρίσης εικόνες της τελικής καταστροφής που ο Κύριος θα επιφέρει στη δεύτερη έλευση ενάντια στους εχθρούς Του που παρέμειναν αμετανόητοι. Οι Ψαλμοί αυτοί έχουν την εξουσία να οδηγούν αμαρτωλούς σε μετάνοια και να δίνουν τη δυνατότητα στους Χριστιανούς να ψάλλουν μαζί με τον Χριστό καθώς χαρούμενα προσμένουν τον ερχομό του Κυρίου. Και εκείνη την ημέρα θα μπει ένα οριστικό τέλος στο κακό. Δεν θα υπάρχουν πια άλλη θλίψη, άλλα δάκρυα. Μόνο αιώνια, απέραντη χαρά στην άμεση παρουσία του Κυρίου, στον καινούργιο ουρανό και καινούργια γη που Αυτός ετοιμάζει για όσους Τον αγαπούν.
Συμπέρασμα
Ο Τριαδικός Θεός έδωσε τους Ψαλμούς στην εκκλησία Του ώστε με αυτούς ο λαός Του να Τον λατρεύει και να βιώνει τη μεταμορφωτική δύναμη του Λόγου.
«Πάσα πνοή ας αινεί τον Κύριο. Αλληλούια!».
Βιβλιογραφία
Χρήστος Θ. Κοντόπουλος, Οι Ψαλμοί του Χριστιανού (1998)David Murray, Jesus on every page (Thomas Nelson, 2013) Anthony Tyrrell Hanson, Jesus Christ in the Old Testament (SPCK, 1965) C. H. Spurgeon, The Treasury of David (1885)
Glen Scrivener, “Christ in the Old Testament”
L. Michael Morales (11/4/2011), “Jesus and the Psalms”
Nicholas T. Batzig (22/5/2013). “The Songs of the Son (Seeing Christ in the Psalms)”
Synod of the RPCNA, Study Committee on Worship (June 2004). “The Psalms in the Worship of the Church”
Uri Brito (15/6/2013). “10 Reasons Why We Should Sing the Psalms”
“Imprecatory Psalms”. Theopedia
“We’re not supposed to sing those psalms, are we?”
