Το χορτάρι ξεραίνεται, μαραίνεται ο ανθός, μα ο λόγος του Θεού μας μένει αιώνια.
(Ησαΐας 40:8)
Η Αγία Γραφή είναι σχετική και σημαντική για όλες τις εποχές και όλες τις κουλτούρες. Είναι διαχρονική. Τι είναι όμως η Βίβλος και πώς πρέπει να την προσεγγίζουμε; Γιατί έχει ουσιαστική αξία η μελέτη της;
Στην παράδοση πολλών ευαγγελικών εκκλησιών συνηθίζεται μετά τη δημόσια ανάγνωση της Αγίας Γραφής να ακούγονται τα εξής λόγια: “Αυτός είναι ο λόγος του Κυρίου”. Αυτό που λέει η Βίβλος, το λέει ο Θεός. Αυτή είναι η πίστη μας. Κι αν επιμείνουμε ότι η Βίβλος είναι κάθε αυτήν ο λόγος του Θεού, ίσως κατηγορηθούμε ότι δίνουμε τόσο μεγάλη προσοχή στη Γραφή που αποτυγχάνουμε να προσηλώσουμε την προσοχή μας, στον βαθμό που θα έπρεπε, στον Θεό Λόγο, τον Χριστό. Η αλήθεια είναι όμως ότι δεν χρειάζεται να διαλέξουμε ανάμεσα σε μια υποτιθέμενη πίστη στη Βίβλο και μια πίστη στον Χριστό. Ως χριστιανοί, τηρουμένων των αναλογιών, καλούμαστε να πράξουμε και τα δύο. Όμως το ερώτημα παραμένει εύλογο: Γιατί να μελετά κανείς την Αγία Γραφή;
H Αγία Γραφή είναι ο λόγος του Θεού Πατέρα προς τον άνθρωπο
Τι συμβαίνει σύμφωνα με τη Βίβλο όταν ο Θεός μιλά; Ο Θεός πράττει με τον λόγο Του. Το βλέπουμε αυτό παντού, σε κάθε περίσταση, ήδη από τη δημιουργία: ο Θεός Πατέρας μέσω του έργου του Υιού με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Αυτό που λέει ο Θεός το πράττει κιόλας. Η εκφορά της λέξης για τον Θεό είναι και η εκτέλεση της πράξης (γενηθήτω φῶς).
Η Γραφή επομένως είναι κάτι πολύ παραπάνω από συλλογή απλών λέξεων. Είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Θεός παρουσιάζει τον εαυτό του σε μας. Κι είναι ο κατεξοχήν τρόπος, ώστε να μπορούμε να τον γνωρίζουμε και να παραμένουμε σε σχέση αγάπης, εμπιστοσύνης, ευχαριστίας μαζί του. Με την παραδοχή αυτή μπορούμε να πούμε κάτι σημαντικό κι αληθινό που με πρώτη ανάγνωση μοιάζει επικίνδυνα κοντά στην ειδωλοποίηση της Βίβλου: Η Γραφή είναι ο Θεός σε επικοινωνιακή δράση (Ward). Ορθότερα και λιγότερο προκλητικά, ενώπιον των λόγων της Γραφής βρισκόμαστε ενώπιον του Θεού εν δράση.
Η Βίβλος, τόσο η Παλαιά όσο και η Καινή Διαθήκη, είναι ένα βιβλίο θεϊκό. Διαπνέεται από τον ίδιο τον Θεό, φέρει την πνοή του, είναι θεόπνευστη. Ό,τι βρίσκεται στη Γραφή είναι εμπνευσμένο από το Πνεύμα του Θεού κι είναι ωφέλιμο για τη διδασκαλία της αλήθειας, για τον έλεγχο της πλάνης, για τη διόρθωση των λαθών, για τη διαπαιδαγώγηση σε μια ζωή όπως τη θέλει ο Θεός (Β΄ Τιμόθεο 3:16). Κάθε λόγος της εμφορείται από την ανάσα του Θεού, για να το θέσουμε ανθρωπομορφικά. Κανείς άνθρωπος δεν μπορεί να μιλήσει χωρίς ανάσα! H αλήθεια ότι η Βίβλος είναι θεϊκό βιβλίο σημαίνει πρακτικά για μας ότι είναι: ζωντανή και ενεργή σήμερα και πέρα για πέρα αληθινή και βάσιμη (Beynon & Sach).
Αν η Βίβλος είναι ο ζωντανός λόγος του Θεού, τότε δεν είναι νεκρό γράμμα ή μια ιστορία γεμάτη σκόνη, άσχετη με το σήμερα και τη ζωή μας. Ο λόγος του Θεού είναι ζωντανός και δραστικός, πιο κοφτερός κι από κάθε δίκοπο σπαθί· εισχωρεί βαθιά, ως εκεί που χωρίζει την ψυχή απ’ το πνεύμα, το κόκαλο απ’ το μεδούλι, και κρίνει τους διαλογισμούς και τις προθέσεις της καρδιάς (Εβραίους 4:12). Ο λόγος της είναι διεισδυτικός και ζωηρός όπως μια συζήτηση με κάποιον που μας γνωρίζει και μας αγαπά. Μοιάζει περισσότερο με μια ζωντανή κουβέντα παρά με ένα γράμμα που έρχεται στα χέρια μας, όσο αγαπητός κι αν είναι ο αποστολέας.
Αν η Βίβλος έχει θεϊκή πνοή, είναι αληθινή και δεν κάνει λάθη. Ο Παύλος γράφοντας στον Τίτο, λέει πως είναι απεσταλμένος να κηρύξει την ελπίδα για την αιώνια ζωή. Αυτήν υποσχέθηκε από πολύ παλιά ο αψευδής Θεός (Τιτο 1:2). Κι ο Ιησούς προσευχόμενος για τους μαθητές του στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, θα πει στον Πατέρα του: Με την αλήθεια σου ξεχώρισέ τους από τον κόσμο· ο δικός σου ο λόγος είναι αλήθεια (Ιωάννης 17:17). Προφανώς δεν συμβαίνει το ίδιο με τις ερμηνείες μας για τη Βίβλο, καθώς αυτές συχνά είναι λανθασμένες και χρειάζονται επανεξέταση κι αναθεώρηση.
Αξίζει κανείς να μελετά την Αγία Γραφή λοιπόν γιατί πρώτιστα σε αυτή θα βρει τον Θεό να μιλά!
Η Αγία Γραφή είναι η ιστορία του Θεού Υιού στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού με τον άνθρωπο
Πού μπορούν να στηριχθούν όμως όλα τα προηγούμενα; Πώς γνωρίζουμε ότι είναι ο Θεός αυτός που μιλά μέσα από τις σελίδες της Βίβλου; Θα ήταν κυκλικό επιχείρημα η επίκληση της ίδιας της Γραφής ως απάντηση, αν και για πολλούς αυτό ακριβώς αποδεικνύει την αυθεντία και την πρωταρχικότητά της. Νομίζω όμως ότι υπάρχει μια ακόμα στερεότερη βάση: είναι το πρόσωπο του ίδιου του Ιησού Χριστού. Η Βίβλος είναι ο μοναδικά εμπνευσμένος λόγος του Θεού εξαιτίας του Ιησού (Schultz)
Η μοναδικότητα του λόγου του Θεού είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον τρόπο με τον οποίο ο Ιησούς μεταχειρίστηκε την Παλαιά Διαθήκη και τον τρόπο με τον οποίο η Καινή Διαθήκη μιλά για Εκείνον. Είναι αυτή η μοναδικότητα που την κάνει αυθεντία.
Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός αντιμετωπίζει την Παλαιά Διαθήκη ως θεϊκό βιβλίο. Για παράδειγμα στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου αναφερόμενος στη Γένεση θα πει: «Δε διαβάσατε πως ο δημιουργός από την αρχή τούς έκανε άντρα και γυναίκα; Και είπε, γι’ αυτό θα εγκαταλείψει ο άντρας τον πατέρα του και τη μητέρα του και θα ενωθεί με τη γυναίκα του, και θα γίνουν οι δύο ένας άνθρωπος» (Ματθαίος 19:4-5). Κι όμως οι λόγοι αυτοί στη Γένεση (2:24) δεν φαίνεται να προέρχονται άμεσα από τον δημιουργό (βλ. και 2:18), αλλά από τον ανθρώπινο συγγραφέα του βιβλίου. Ο Ιησούς όμως βλέπει πίσω από τη γραφίδα του συγγραφέα της Γένεσης τη φωνή του Δημιουργού. Επιπρόσθετα, η Καινή Διαθήκη δεν μιλά μόνο για τη ζωή του Ιησού, αλλά είναι ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός που σχεδίασε και διέταξε τη συγγραφή της (βλ. Ιωάννης 15:27, 17:20, 16:12-14, Β΄ Πέτρου 3:1-2).
Πριν από όλα όμως, είναι η ίδια η ζωή, ο θάνατος και η ανάσταση του Ιησού, ως γεγονότα, που πιστοποιούν τη Βίβλο όπως τη γνωρίζουμε (τον κανόνα). Αυτά τα γεγονότα είναι η πηγή του ευαγγελίου, ο κανόνας της πίστης, το αφήγημα του χριστιανισμού, που γεννά τις Γραφές. Αυτή είναι η ιστορία μας. Άλλωστε και οι ίδιοι οι πατέρες ήταν αυθεντικοί ερμηνευτές της Γραφής, αυτής της ιστορίας. Αν και περιλαμβάνει πολλή διδασκαλία, η Γραφή είναι πρώτιστα μια αφήγηση (Vanhooser). Είναι η ιστορία της σχέσης του Θεού με την ανθρωπότητα. Τα πάντα ξεκινούν με τον Ιησού ως την αποκάλυψη του Θεού στον κόσμο. Ο Θεός αποκάλυψε τον εαυτό Του σε μας.
Αξίζει κανείς να μελετά την Αγία Γραφή λοιπόν γιατί θα βρει σε αυτή την ιστορία του Ιησού Χριστού που είναι το κέντρο όλης της ιστορίας και κάθε ιστορίας!
Η Αγία Γραφή είναι ο τόπος συνάντησης του Θεού μέσω του Αγίου Πνεύματος με τον άνθρωπο
Η Αγία Γραφή ως θεϊκό βιβλίο με την αυθεντία με την οποία τη ντύνει το πρόσωπο και το έργο του Ιησού Χριστού μπορεί να γίνει κατανοητή μόνο με τη βοήθεια του Πνεύματος του Θεού (Α΄ Κορινθίους 2:9-12, 14, Β΄ Τιμόθεο 2:7). Γι’ αυτό είναι απόλυτα απαραίτητο ο άνθρωπος να την προσεγγίζει με πνεύμα εκζήτησης και προσευχή.
Επίσης, ως λόγος του Θεού, η Γραφή αποτελεί την απόλυτη εξουσία για τους χριστιανούς. Ο Θεός είναι Κύριος της ζωής των δικών του και η φωνή του διαδραματίζει τον πρώτο ρόλο στη ζωή τους. Τα δικά μου τα πρόβατα αναγνωρίζουν τη φωνή μου, κι εγώ τα αναγνωρίζω και με ακολουθούν (Ιωάννης 10:27). Και σε αυτή την υποταγή της ανθρώπινης βούλησης στο θέλημα του Θεού, πρώτο λόγο έχει το Άγιο Πνεύμα που εργάζεται στη ζωή του πιστού ακατάπαυστα (Γαλάτες 5:17-18, Β΄ Τιμόθεο 3:16).
Με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος ακούμε τη φωνή του Θεού και μαθαίνουμε εν τω Χριστώ την ιστορία μας. Όχι μόνο αυτό, αλλά επιπλέον μαθαίνουμε να εγγράφουμε εαυτούς μέσα σε αυτή καθώς η ιστορία συνεχίζεται και καλούμαστε να βρούμε τον δικό μας ρόλο μέσα στο θέλημα του Θεού στο παρόν. Είπαμε ότι η Γραφή αν και περιέχει πολλή διδασκαλία είναι κυρίως μια αφήγηση. Αν ήταν ένα σύνολο χρήσιμων πληροφοριών απλά, δεν θα χρειαζόταν να τη μελετάμε, αλλά θα ανατρέχαμε σε ερμηνευτικά έργα και έγκριτες βιβλικές αναλύσεις.
Είναι ίσως χρήσιμο να παρομοιάσουμε την Αγία Γραφή με μια μουσική παρτιτούρα. Ίσως η εικόνα της Jazz μουσικής να είναι αρκετά βοηθητική. Στη Βίβλο, διαβάζουμε, ακούμε και συμμετέχουμε στη μουσική του Θεού. Είναι μέσα σε αυτό το μουσικό περιβάλλον που μπορούμε πρώτιστα να γνωρίζουμε καλύτερα και να απολάμβανουμε περισσότερο τον Θεό. Πρόκειται για μια “παράσταση” που συνεχίζεται μοναδικά στο παρόν καθώς ζούμε την ιστορία μας εν τω Χριστώ στο σήμερα. Η Αγία Γραφή γίνεται ο τόπος συνάντησής μας με τον Θεό μέσω του Αγίου Πνεύματος. Για τον λόγο αυτό η προσωπική ενασχόλησή μας με αυτή έχει μοναδική αξία, είναι αναπόδραστη ανάγκη.
Από δογματική έποψη, η Γραφή είναι απαραίτητη, εξαιτίας του χαρακτήρα του Θεού και του διαθηκικού τρόπου με τον οποίο επιλέγει να σχετίζεται με μας. Είναι επαρκής ως η φόρμα μέσα από την οποία ο Θεός υπόσχεται και δεσμεύεται σε σχέση με μας. Είναι ξεκάθαρη, γιατί η φωνή του Θεού, καθώς ακούγεται μέσα από τις σελίδες της Γραφής, μας προσφέρει στέρεο έδαφος για να βασίσουμε μόνο σε εκείνη, τη γνώση μας για τον Θεό, την πίστη μας σε εκείνον, την ελπίδα μας για το μέλλον και τη δική μας προσωπική πορεία μέσα στη ζωή. Με άλλα λόγια η Γραφή είναι η μόνη αυθεντία, καθώς με αυτό δεν εννοούμε τίποτα άλλο από τον τρόπο με τον οποίο ο παντοδύναμος Θεός επιλέγει να μιλήσει με εξουσία σε μας μέσα από τις Γραφές.
Συμπερασματικά, η Γραφή είναι το μέσο με το οποίο ο Πατέρας παρουσιάζει σε μας τη διαθήκη του κι επομένως το μέσο με το οποίο παρουσιάζεται ο ίδιος σε μας ως ο πιστός Θεός της διαθήκης. Είναι επίσης στους λόγους της Γραφής που ο Θεός Λόγος, ο Ιησούς Χριστός, έρχεται σε μας, ώστε να τον γνωρίζουμε και να μένουμε εν αυτώ. Και είναι μέσω της Γραφής, την οποία συνέγραψε, διατήρησε και ενέπνευσε, που το Άγιο Πνεύμα μας οδηγεί με τον πιο αυθεντικό τρόπο. Κι όλα αυτά τα ομολογούμε με μια αναπνοή όταν λέμε ότι η Βίβλος είναι ο λόγος του Θεού. Η μελέτη της είναι ασύγκριτος θησαυρός!
