Υπάρχουν πολλές μορφές υιοθεσίας. Υπάρχει υιοθεσία από παρένθετη μητέρα, υιοθεσία εμβρύων, υιοθεσία ωαρίων ή υιοθεσία μεγαλύτερων παιδιών, κ.ά. Tο άρθρο αυτό αφορά τη νόμιμη υιοθεσία μη βιολογικού παιδιού σε βρεφική ηλικία, καθώς μόνο σε αυτό τον τομέα έχω προσωπική εμπειρία.
Κάποτε διάβασα ότι κανένα παιδί δεν μπορεί να πει με τόση βεβαιότητα πως «εμένα οι γονείς μου με ήθελαν», όσο το υιοθετημένο παιδί. Πιστεύω πως αυτό είναι αλήθεια. Αλλά θα προσθέσω ότι κανένας άλλος γονιός δεν χρειάζεται να αποδείξει την καταλληλότητά του να γίνει γονιός όσο ο θετός γονιός. Ο τελευταίος καλείται πραγματικά να περάσει από σαράντα κύματα, για να γίνει απλώς γονιός. Πρέπει να πείσει ψυχίατρο, παθολόγο, κοινωνική πρόνοια, δικαστή, δικηγόρο, πως ναι, μπορεί και του αξίζει αυτό το απλό καθημερινό αξίωμα του γονιού. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και την οικογένειά του ίσως, το περιβάλλον, την κοινωνία και, το πιο δύσκολο, τον ίδιο του τον εαυτό!
Κάπως έτσι ξεκίνησε και το δικό μας οικογενειακό ταξίδι, του συζύγου μου κι εμένα, πρώτα με τον ίδιο μας τον εαυτό. Σκέψεις, αμφιβολίες, φόβος, άγχος, απογοήτευση είναι σίγουροι σύντροφοι σε αυτή τη σπουδαία απόφαση. Σκέψεις και φόβοι όπως: «Θα μπορώ να αγαπήσω πραγματικά σαν δικό μου αυτό το παιδί;» και «θα με αγαπάει κι αυτό;» και «πώς θα είμαστε σαν οικογένεια χωρίς κοινά γονίδια;» και «Αν είναι άρρωστο; Αν οι συγγενείς μου δεν το θέλουν; Αν αποτύχω στην ανατροφή του; Αν ο Θεός δεν θέλει να υιοθετήσω;». Άγχος, απογοήτευση κι ερωτηματικά όπως: «Γιατί αργεί το ίδρυμα να μας ειδοποιήσει; Πώς θα αντέξω τη γραφειοκρατία και τις εξετάσεις; Αν μου βρουν κάποια πάθηση ή απλώς δεν κριθούμε κατάλληλοι; Αν η φυσική μητέρα αναιρέσει την απόφασή της πριν από το δικαστήριο; Αν πω κάτι λάθος στο δικαστήριο; Τελικά αξίζει όλη αυτή την ταλαιπωρία; Και αν το ίδιο το παιδί αργότερα δεν μας θέλει;» Και «μένει κάτι τέτοιο μυστικό; Στο ίδιο το παιδί του λέμε την «αλήθεια» για την καταγωγή του; Αν ναι, πότε και πώς;» Ναι, όλα αυτά τα ερωτήματα υπάρχουν στην υιοθεσία! Προβληματισμοί μέσα μας αλλά και οι υπόλοιποι στον περίγυρό μας – που μπορεί και να μην είναι πάντα καλοπροαίρετοι – που περιμένουν απαντήσεις. Έτσι, λοιπόν, θα ήθελα να παραθέσω κάποιες σκέψεις που βοήθησαν εμένα και τον σύζυγό μου να πάρουμε την απόφαση της υιοθεσίας στη ζωή μας, αλλά και να ενθαρρύνω ίσως κάποιους με την εμπειρία μας.
- Κάθε παιδί αξίζει να αγαπηθεί ανεξάρτητα από την υγεία του ή την ιστορία του, από την προέλευσή του και τα γονίδιά του. Κάθε παιδί που γεννιέται σε αυτό τον κόσμο είναι εικόνα και θέλημα Θεού προ καταβολής κόσμου, που για την ψυχή του πέθανε ο Χριστός και αξίζει να αγαπηθεί! Κανένα παιδί δεν το αναλύουμε, δεν το γνωρίζουμε πρώτα και μετά παίρνουμε την απόφαση αν θέλουμε να το μεγαλώσουμε. Η πορεία του παιδιού είναι απρόβλεπτη, όπως εξάλλου και η ίδια η ζωή μας. Η υιοθεσία είναι απόφαση αγάπης, όπως και κάθε απόφαση στην απόκτηση ενός παιδιού.
- Κάθε παιδί το αγαπάμε γιατί το μεγαλώνουμε. Το αγαπάμε γιατί είμαστε εκεί κάθε μέρα μαζί του στην ανατροφή και στο μεγάλωμά του. Σε κάθε φάση της ζωής του, στα πρώτα βήματα, στις πρώτες λέξεις, στα γαργαλητά, στο κλάμα, στο γέλιο, στην πειθαρχία, στις ζωγραφιές του, στο νανούρισμά του. Στις επιτυχίες του καμαρώνουμε και στην αρρώστιά του αγωνιούμε. Και αυτό από τη μεριά του είναι παρόν στη δική μας ζωή και την αλλάζει. Είναι μαζί μας στις ηλιόλουστες μέρες της ζωής μας αλλά και στις συννεφιασμένες. Αυτά είναι που μας δένουν και μας κάνουν οικογένεια. Χρόνο με τον χρόνο, μέρα με τη μέρα και ώρα με την ώρα.
- Όσο γνωρίζω, δεν υπάρχει εντολή στην Αγία Γραφή να υιοθετούμε. Υπάρχει όμως η εντολή της αγάπης και η όμορφη ιστορία όπου ο Ιησούς παίρνει τα παιδιά στην αγκαλιά του και λέει «όποιος δέχεται στο όνομά μου ένα παιδί, δέχεται εμένα τον ίδιο». (Ματθ. 18: 5). Τι πιο ωραίο λοιπόν από το να δεχόμαστε τον ίδιο τον Ιησού; Αλλά και εμείς, όσοι ανήκουμε στον Ιησού, μας υιοθέτησε ο Θεός και μας έκανε συγκληρονόμους της δόξας Του (Ρωμαίους 8: 15 και 23). Νομίζω πως ο Θεός αγαπάει και θέλει την υιοθεσία. Βέβαια αυτή είναι μία απόφαση την οποία πρέπει κάθε ζευγάρι να τη συζητήσει από κοινού και να τη λάβει με προσευχή. Θέλει να μεγαλώσει την οικογένειά του με ένα θετό παιδί; Όλοι μας σίγουρα γνωρίζουμε ευλογημένα, ευτυχισμένα ζευγάρια και χωρίς τέκνα, τα οποία γεμίζουν την αγκαλιά τους, την ψυχή τους και τη ζωή τους με άλλους τρόπους καλών έργων.
- Η γραφειοκρατία μπορεί να μας ρίξει πραγματικά το ηθικό και η μακροχρόνια αναμονή να εξαντλήσει κάθε σταγόνα υπομονής. Αλλά ακριβώς αυτή η γραφειοκρατική και χρονοβόρα ταλαιπωρία είναι πραγματικά που μας ωριμάζει και μας ικανώνει να γίνουμε γονείς. Ναι, είναι μια ψυχική ταλαιπωρία, καθώς έτσι διεκδικούμε και κυοφορούμε με διαφορετικό τρόπο το δικό μας παιδί. Επίσης είναι μία ευκαιρία στη δοκιμασία αυτή, να δεθεί το ζευγάρι πιο σφιχτά. Ως γνωστόν οι κοινές δυσκολίες μάς ενώνουν.
- Όλοι οι γονείς έχουν πάνω κάτω τις ίδιες δοκιμασίες και τα ίδια προβλήματα και δεν νομίζω πως προκύπτουν θέματα και προβλήματα στην ανατροφή του θετού παιδιού, διαφορετικά από αυτά που προκύπτουν σε ένα βιολογικό, πέρα από την ενημέρωση του παιδιού για την υιοθεσία του. Σε αυτό το ζήτημα οι ειδικοί στην εποχή μας συνιστούν την ενημέρωση του παιδιού σε πολύ μικρή ηλικία και καλό είναι το ζευγάρι να τους συμβουλεύεται.
- Όταν κρατάς στα χέρια σου το παιδί σου, κάθε ταλαιπωρία έχει ξεχαστεί, λένε. Πόσο μάλλον όταν κρατάς στα χέρια σου ένα παιδί που του δίνεις επίθετο, ταυτότητα, μία ευκαιρία στη ζωή, που το διεκδικείς και το προστατεύεις από ένα σωρό κίνδυνους, στους οποίους θα ήταν εκτεθειμένο. Ένα παιδί που ίσως θα μεγάλωνε χωρίς αγάπη και αγκαλιά. Πρόκειται για μια ευλογία που δίνεις και παίρνεις διπλά πίσω. Είναι μια εμπειρία στην οποία ξεπερνάς τον εαυτό σου και η οποία σε αλλάζει. Είναι μια πράξη που αλλάζει ζωές. Τη δική σου, του παιδιού σου και των γύρω σου. Είναι μια εμπειρία, ένας θεσμός, μια πράξη που από αρχαιοτάτων χρόνων προστατεύεται.
Στη χώρα μας περίπου 2500 παιδιά ζουν σε ίδρυμα με περίπου 300 αιτήσεις υιοθεσίας τον χρόνο. Προσευχή μας είναι κάθε παιδί να βρει το σπίτι του, κάθε γονιός το παιδί του και τα ιδρύματα να αδειάσουν. Όπως είπε και η κόρη μας μια μέρα με τη μικρή, παιδική, αθώα σκέψη της: «Μαμά, αν δεν με είχατε υιοθετήσει και με είχαν πάρει άλλοι, εγώ θα έφευγα από εκεί και θα ερχόμουν εδώ σε σας, στο σπίτι μου!»